Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewolucjaparadygmatóworganizacjijakoelementzmianypraktykizarządzania...
25
wdefiniowaniuposzczególnychpojęć.Powodujetowzrostpoczuciazawiłościteorii
orazjejnadmiernegooddaleniaodpragmatykifunkcjonowaniaorganizacji.Jednym
zestwierdzeńopisującychniezmiernietrafniewskazanypowyżejstanwiedzyjest
stwierdzeniesformułowaneprzezH.Koontza.Powiedziałon,starającsiędokonać
systematykiiopisupodstawowychpodejść,żenaukaozarządzaniuprzypomina
ndżunglę,dżunglęzarządzania”[Koontz1961,s.174-188].
Należyjednakpamiętać,żeprzytoczonyautorstworzyłtopojęcienietylkozpo-
wodu,amożegłównieniezpowoduzawiłościtejnauki,alemiędzyinnymijej
wieloaspektowościoraznakładaniasięiuzupełnianiaposzczególnychteorii.Doko-
nywaniesystematykinaukiozarządzaniujestzatemkonieczne.Pomagatorozumieć
zaistniałezmianywobszarzezarządzaniaprzedsiębiorstwemwkontekścienietylko
spojrzeniaretrospektywnego,alerównieżkoniecznejwiedzypotrzebnejdorozu-
mieniabieżącychiprzyszłychzmian.Dodatkowymargumentemprzemawiającym
zasłusznościątakiegopodejściajesttwierdzenie,żenaukiozarządzaniurozwijają
sięwsposóbewolucyjny,wktórymwiedzajestzjednejstronyefektemodkryćwy-
miarówdotejporynieznanychlubniezauważanych,azdrugiej-pojawiasięjako
efektbadańiinnowacyjnychrozwiązań,którejednakmuszązawszeprzejśćdługą
drogęweryfikacjipraktycznejprzydatności.
Kierującsięsłusznościąpowyższychtwierdzeń,możnadokonaćidentyfikacji
znanychtrzechpodstawowychsposobówmodelowaniawymiarówprzedsiębior-
stwa,którestająsiępodstawąformułowaniatrzechgłównychmodeliidentyfiko-
wanychwwymiarzestrategiizarządzaniaprzedsiębiorstwem.Ujętezostałyone
wkolejnościchronologicznejpojawianiasięwteoriiipraktycezarządzania,ważna
jestjednakoczywistaświadomość,żekażdyznichjestmechanizmemnadalspoty-
kanym.to:
modelracjonalno-mechanistyczny,
modelracjonalno-behawioralny,
modeltransformacyjno-systemowy.
2.Klasycznepodejściezarządzania
wwymiarzestrategiiprzedsiębiorstwa
Pierwszymzewskazanychmodelijestmodelracjonalno-mechanistyczny,charak-
terystycznydlaklasycznegozarządzaniaprzedsiębiorstwem.Wwymiarzemecha-
nistycznymprzedsiębiorstwopostrzeganejestjakomechanizmracjonalny,który
opieraswojązasadnośćfunkcjonowanianazdolnościosiąganiacelów,stawianych
główniewwymiarzeekonomicznym.Wskazanaracjonalnośćekonomicznaznaj-
dujeswojeodzwierciedleniewsposobiepodejmowaniadecyzji,któreodnosząsię
dodylematu,coprodukowaćorazjakizailesprzedać.Przedsiębiorstwowwy-
miarzezasadfunkcjonowaniaodnajdujeswojąracjonalnośćwmodelubiurokra-
tycznymorganizacji,zaproponowanymipropagowanymprzezM.Webera,adomi-
nującąkoncepcjązarządzaniajestzarządzanienaukowe,któregogłównymtwórcą