Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Modeleniepełnosprawności
21
dualnymodelniepełnosprawnościakcentujerównieżznaczeniemotywacjiosoby
niepełnosprawnejdopodejmowaniaróżnorodnychdziałańusprawniających,któ-
reumożliwiąjejfunkcjonowaniespołeczne,odpowiadającezwyczajom,wzor-
cominormomustanowionymprzezosobypełnosprawne.
Analizowanymodel-zdaniemJ.Kirenki(2010)-jestpodobnydokoncepcji
ról,powstałejnagrunciesocjologicznegoujmowaniachorobyinależyprzypuszczać,
żezniejwyrasta.
Poddająckrytycznejanaliziemedycznymodelniepełnosprawności,należyjed-
nakzauważyć,żeperspektywajednostkowegowymiaruniepełnosprawnościjest
bardzoistotna,boograniczeniesprawnościnależyrozpatrywaćwkonkretnymwy-
miarzeizakresie,dotyczyonobowiemkonkretnejosobyiwzwiązkuztymistnie-
jekoniecznośćindywidualnegopodejściaizindywidualizowanejpomocy.Następ-
stwemniepełnosprawnościsąindywidualnekonsekwencjeocharakterzespołecznym
(Z.Kawczyńska-Butrym,1998;J.Kirenko,2007).
T.Majewski(1999)iJ.Kirenko(2007)zwracająuwagęnafaktnieuwzględ-
nianiawmodeluindywidualnymkoniecznościdostosowaniaśrodowiskafizycz-
negoispołecznegodopotrzebosóbniepełnosprawnych.Należyjednakzauwa-
żyć,żetrzebatakkonstruowaćśrodowiskofizyczne,abysprzyjałowszystkim,
wtymosobomniepełnosprawnym,np.informacjadźwiękowaiwzrokowa
wśrodkachkomunikacjimiejskiejpoprawiakomfortpodróżowaniatakżeoso-
bomniepełnosprawnym.Podobnieśrodowiskospołeczne,wzajemnażyczliwość
wkontaktachspołecznych,bezinteresownapomocwsytuacjachzagubienia,dys-
komfortupodnosipoczuciebezpieczeństwa,jakościżyciawszystkichosób,rów-
nieżniepełnosprawnych.
Indywidualnymodelniepełnosprawnościwielokrotniebyłpoddawanykry-
tyce,awszczególnościprzezorganizacjepozarządoweiorganizacjeosóbnie-
pełnosprawnych.Wichopiniiwnikliwierozważasięproblemymedyczne,boza
takieuważająkwestiedefinicyjnepojęcianiepełnosprawności-cozgodnejest
zopiniąwielubadaczytegoproblemu(por.T.Majewski,1998;J.Kirenko,2010)
-jednocześnieeksponująckoncepcjepomocyspołecznejjakokonsekwencjętak
pojmowanegomodeluniepełnosprawności.
Osobyniepełnosprawnedostrzegająwieleproblemówwspólnychzklientami
pomocyspołecznej,wynikającychzkoncepcjimodeluindywidualnego,zauwa-
żającjeszczewięcejdzielącychichróżnic.Modeltensprzyjausprawiedliwianiu
ograniczaniaautonomiijednostek,którezpowodukondycjifizycznej,intelek-
tualnejczyemocjonalnejniesąwstaniespełnićstandardównormalności(por.
G.Kwaśniewska,2010).
Preferowaneprzeztenmodelpodejścienozologicznepowodujepowsta-
waniewświadomościspołecznejobrazuosóbniepełnosprawnychopartegona
ograniczeniachiprzypisywaniuimpewnychniekorzystnychcechosobistych
(G.Kwaśniewska,2010,s.46);osobyniepełnosprawnepostrzeganesąjakobied-
