Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
Rozdział1
zrozumieniem.Wypowiedziećzdaniezezrozumieniem,to(1)chcieć
wywołaćwsłuchaczupewneprzekonanie,(2)chcieć,abysłuchaczwiedział,że
pragniemyowoprzekonaniewnimwywołaći(3)chcieć,abyrozpoznaniechęci
wywołaniawsłuchaczutegoprzekonaniabyłoprzynajmniejczęściowym
powodem,dlaktóregosłuchaczmadojśćdoodpowiedniegoprzekonania.
Gricepowiązałznaczącewsensiesemiotycznymużycieznakuzpewnym
aktemmowy,któryzostałokreślonyprzezintencjemówiącego.Wartyku-
le
Meaning
chodziłobyprzedewszystkimoinformacjęlubstwierdzenie,które
jestkonstytuowaneprzeztrzywymienioneintencje.Ogólniemożnapowie-
dzieć,żedlaGrice’aznaczenieposiadazdanieużytewpewiensposób,zaśowo
użyciezdania,tj.aktmowy,konstytuowanyjestprzezintencjemówiącego.
WedleGrice’aznaczenie„okazjonalne”posiadajątylkowypowiedzianezdania,
cozkoleioznacza,żezostałyoneużytezodpowiednimiintencjami.Każde
wypowiedzeniezdaniajestpewnymzdarzeniem.Określenieposiadania
znaczenia„okazjonalnego”,którepodałGrice,nieograniczasięjedyniedo
zdań.Znaczenie„okazjonalne”wsensiesemiotycznym(znaczenie
NN
)posiada
równieżkażdeinnezdarzenie,któremumożnaprzypisaćwłaściweintencje.
Naprzykładzamiastpowiedzieć
X
-owi:„Twojażonacięzdradzaz
Y
-kiem”,
możnanarysowaćwobecności
X
-aobrazekprzedstawiającymniejwięcejto
samocofotografia,októrejbyłamowawprzykładzie.Griceniepokazuje,
wjakisposóbprzypisaćzdaniulubinnemuzdarzeniuokreśloneznacze-
nie.DlaGrice’akażdyaktmowylubinnystanrzeczykonstytuowanyprzez
intencjeznaczycośwsensiesemiotycznym.Wprzypadkuznakówjęzykowych
znaczeniaposiadajądlaniego,przynajmniejwpierwszymrzędzie,zdania,
chociażniemuszątobyćzdaniaoznajmujące.Tylkozdaniabowiemsą
używanewścisłymtegosłowaznaczeniu.Są,stosującterminologięWittgen-
steinaz
Dociekańfilozoficznych
,jakbyruchamiwgrzejęzykowej,gdyż
zawszesą,oileniesąjedynieprzytaczane,informacjami,stwierdzeniami,
pytaniami,rozkazamiitp.
Możnaoczywiściepróbowaćwyjaśnić,naczympolegaposiadanieznaczenia
woparciuointencjekonstytuująceinneaktymowyniżinformowanielub
stwierdzanie.SamGricesugerujetakierozwiązaniepodkoniecswojego
artykułu,zapoczątkowująctymsamymintencyjnąanalizęaktówmowy.
Wrezultacieuogólniatrzypodanewarunkidonastępującejpostaci.
Dlaosoby
A
użycie
x
znaczy„okazjonalnie”cośwsensiesemiotycznym
(znaczy
NN
),gdy:
(1)
A
pragniewywołaćwsłuchaczach,przezużycie
x
,pewienefekt
118
;
118
Wprzypadkuinformacjichodziłotuoprzekonanie,wprzypadkuinnychaktówmowy
efektytemogąbyćróżne–niekiedybardzozłożone.
