Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14gWstęp
Petrażyckiegomusibyćzatemzastąpionyinnym,bardziejadekwatnym.Za
wyczerpującyuznałbadaczpodziałnadwiegłówneklasy:1)zjawiskadwustronne,
bierno-czynne,doktórychnależąimpulsje/emocje,oraz2)zjawiskajednostronne,
którerozpadająsięnadodatkowepodklasy:a)jednostronniebierne(przeżycia
poznawczeiprzeżyciauczuciowe)ib)jednostronnieczynne(przeżyciawoli).
Wrozdziale4analizujęstanowiskoPetrażyckiegowkwestiiimpulsji,ichnatury
irodzajów.Najpierwkoncentrujęsięnasamympojęciu,najegodwustronnym
doznawczo-popędowymcharakterze,któryodpoczątkubudziłsporokontrowersji.
Takszerokorozumianeemocjeobejmująróżnepopędyiinstynkty.Zwracamuwagę
naichewolucyjnycharakter:emocjeprzystosowująorganizmdowarunkówżycia.
Stanowiąonepierwotnąpodstawęrozwojupsychiki.WedlePetrażyckiegoznich
wyewoluowaływszystkieinnezjawiskapsychiczne.Emocjewpływająteżna
przebiegprocesówneurofizjologicznychinaróżneformymyślenia.Najbardziej
specyficznącechątakrozumianychemocjijestjednakmotywacja–emocjemoty-
wujądodziałania.Uwzględniającteiinneaspekty,pokazuję,jakPetrażyckiantycy-
powałpewnepomysłypóźniejszychbadaczyemocji.
Wrozdziale5wyjaśniamkwestiępowstawanianormmoralnychiprawnych
wteoriiPetrażyckiegoorazichspecyfikę.Wychodzęodomówieniaróżnychmecha-
nizmówmotywacyjnych,pośródktórychznajdujesięmotywacjaintelektualno-
-emocjonalnaakcyjna,odgrywającaważnąrolęwżyciumoralnymiprawnym.Szcze-
gółowoomawiamstrukturęprzeżyćetycznych(moralnychiprawnych),któreskładają
sięzemocjietycznychorazzwyobrażeńakcyjnych.Nabazietychprzeżyćpowstają
projekcje,któregenerująnormypostępowania.Petrażyckiwyróżniadwarodzaje
normetycznych:normymoralneinormyprawne.Tepierwszemającharakter
zobowiązujący,podczasgdynormyprawne–zobowiązującyiuprawniający(im-
peratywno-atrybutywny).
Zakończeniezawierapodsumowanie.Wyprowadzamwnimwnioskizprzepro-
wadzonychanaliz,atakżewskazujęproblemy,którymizajmowałsięPetrażycki,
aktóreniezostałyjeszczegruntowniezbadane.
Dziękujęwszystkim,którzyprzyczynilisiędopowstaniatejksiążki.Zażycz-
liwość,cierpliwośćiowocnerozmowyserdeczniedziękujęProfesorowiJanowi
WoleńskiemuiProfesorowiKrzysztofowiMotyce,atakżeProfesorMariiJarymo-
wicz,ProfesorowiMarkowiHetmańskiemuiProfesorowiJackowiKurczewskiemu.
ZapomocwsfinansowaniupublikacjidziękujęPanuProrektorowiUP,Robertowi
Stawarzowi.Bardzodziękujęrecenzentomzamądrewskazówkiikomentarze.
DziękujęredaktorkomWUWzaichżmudną,alejakżeważnąpracę.Zawsparcie
iuwagidoksiążkidziękujętakżeIwonieBarwickiej-Tylek,FilipowiKobieli,
MateuszowiStępniowi,JanowiWawrzyniakowi.
