Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Genealogiadebatyoracjonalności
Rebeliaantropologiczna
Zacznijmyoddłuższegocytatu.TonLemairepisze:
Odokoło25latantropologiaodkrywainanowoprzemyśliwujeswe
podstawyfilozoficzne.Procesdekolonizacjiprzekształciłtradycyjnyan-
tropologicznyprzedmiotbadańiprzeztodałpoczątekrefleksjiepistemo-
logicznej.(...)Racjonalnośćzachodniasamawplątałasięwkryzyspoprzez
uświadomieniesobie„dialektykioświecenia”,coponoćprzekształciłora-
cjonalnośćwirracjonalnośćiwzaawansowanespołeczeństwaindustrial-
ne,azniszczyło,tymsamym,wyróżnikirdzeńmodernizmu.Antropolo-
giabyłamniejlubbardziejwłączonawdialektykęoświecenia.Stałasię
świadomaukrytegoideologicznegocharakterusamejwsobieracjonalno-
ści-poprzezwewnętrznązachodniąkrytykęwspółczesnejcywilizacji,a
takżeprzezodkryciewłasnejrolipośrednikakulturowego.Wątpliwość
antropologicznajestsymptomemiwzmocnieniemsamounicestwieniara-
cjonalnościmodernistycznej.Początkowowątpliwośćantropologiczna
zdajesięuzdalniaćantropologiędokorygowaniafilozofii,atymsamym
wyparciajej.Byłotak,gdyżantropolodzyzdalisobiesprawę,żedyskurs
filozoficznybyłważnytylkowobrębiekulturyZachoduiniepowinien
rościćsobiepretensjidobycia„świadomościąludzkości”(1991:23-24).
Czytooznacza,żeantropologiastałasięuniwersalnąnauką
oczłowieczeństwie?Niezupełnie,albowiem:
...reflektującnadwłasnymiuwarunkowaniamihistorycznymiikultu-
rowymi,antropologiaodsłoniłaswójeurocentryzmiwkonsekwencji-
musiałazakwestionowaćswąrzekomąuniwersalność.Zamiastreprezen-
towaćludzkość,antropologiaodzwierciedlaraczejtylkowspółczesną
cywilizacjęzachodnią...(Lemaire1991:24).
Niemniej,wątpliwośćniemożeparaliżowaćnaszychdziałań;
wręczprzeciwnie,antropologiakrytyczna
