Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
Próbainterpretacji.
PrzedmowadopierwszegowydaniaKrytykiczystegorozumu
1.Jakimizasadamikierujemysię,myśląc?Przedewszystkim–
twierdziKant–takimi,bezktórychniebyłobywogólemożliwe
doświadczenieczegoś(„ichużyciewtokudoświadczeniajest
nieuniknione”)[1].Doświadczenieto„poznawanieprzezpowiązanie
zsobąspostrzeżenia”(B161),azasady,októrychmowa,towłaśnie
zasadypowiązaniazsobąposzczególnychspostrzeżeń.Doświadczenie
musiwięcpotwierdzaćtezasady(„azarazemprzeznie[tj.przez
doświadczenie–K.M.]dostateczniewypróbowane”).Kantnazywaje
„zasadamiimmanentnymi”(A296).
2.Zasadyimmanentnepozwalająnamnaprzechodzenieodpojęcia
jakiegośspostrzeżonegostanurzeczydopojęciainnegostanurzeczy,
również
danego
w
spostrzeżeniu
(aktualnym
lub
możliwym).
(„Doświadczeniejest(...)takąsynteząspostrzeżeń,któremojepojęcie,
jakiezapośrednictwempewnegospostrzeżeniaposiadam,wzbogaca
przezinne[pojęcia]dołączającesię”(A764)–azasadyimmanentne
toprzecieżwłaśniezasadytejsyntezy).Zasadyimmanentne–można
powiedzieć–wiążąnaszepojęciawwiedzęotym,comożna
spostrzec,
w
wiedzę
empiryczną.
Włączają
pojęcie
czegoś
spostrzeżonegowpewnąwiększącałość,copozwalaująćjejako
element,członjakiegośpowiązania.
Innymisłowy:zasadyimmanentneumożliwiająprzejścieodpojęcia
czegośspostrzeżonegodopojęciawarunków(ikonsekwencji).
