Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
1.Międzyopozycjąaretorykąpartyjną…
autorówprzedstawiałohistoriępolitycznejintegracjizachodnioeuropejskiej
wkontekścieogólnoeuropejskim
100
.Należyjednakzaznaczyć,żeprocesKBWE
byłprzezpolitologówihistorykówdyplomacjibadanyprzyuwzględnieniupeł-
negowymiarurelacjimiędzyWschodemiZachodem101.
Ponieważzachodnizwolennicyintegracjipolitycznejdo1989r.nieuwzględ-
nialiwplanachzjednoczeniowychEuropyWschodniej,rzadkobyłaonaobiek-
tembadańnadhistoriąintegracjieuropejskiej.Dopieropóźniejpaństwaśrod-
kowoeuropejskiezainteresowałyprzedstawicielinurtubadań,którymożna
nazwaćDbadaniaminadEuropą”.Skupialisięoninaspołeczeństwachśrodko-
woeuropejskich-inakulturowychpodwalinachcałejEuropy-zperspektywy
wyznaczonejprzezdynamikęintegracji.PoszerzenieUEpociągnęłozasobą
zainteresowaniewyobrażeniamioEuropietakżewśródhistorykówzajmujących
sięśrodkowo-wschodniączęściąkontynentu,którzyskonstruowalitezęodłu-
gofalowymistnieniukulturyeuropejskiejnatymobszarze
102
.HistorycyEuropy
przyznają,żeśrodkowiEuropejczycywcześnieiwdużymstopniuuczestniczyli
wkształtowaniusięświadomościeuropejskiej
103
.Uważająoni,żenawetmiesz-
kańcywschodniosłowiańskiegoobszarujęzykowegomieliinadalmająswoje
miejscewcentrumEuropy104.
100D.Arter,ThePoliticsofEuropeanIntegrationintheTwentiethCentury,Aldershot2005;
M.Gehler,Europa.Ideen,Institutionen,Vereinigung,München2005.
101DerKSZE-Prozess.VomKaltenKriegzueinemneuenEuropa1975bis1975,red.H.Altrich-
ter,H.Wentker,München2011;Helsinki1975andtheTransformationofEurope,red.O.Bange,
G.Niedhart,NewYork2008;VisionsoftheEndoftheColdWarinEurope,1945–1990,
red.F
.Bozoiin.,NewYork2012;W
.vonBredow,DerKSZE-Prozess.VonderZähmungzur
AuflösungdesOst-West-Konflikts,Darmstadt1992;TheCrisisofDétenteinEurope.FromHelsinki
toGorbachev,1975–1985,red.L.Nuti,London2009;A.Romano,FromDétenteinEurope
toEuropeanDétente.HowtheWestShapedtheHelsinkiCSCE,Bruxelles2009;P
.Schlotter,Die
KSZEimOst-West-Konflikt.WirkungeinerinternationalenInstitution,Frankfurta.M.1999;tenże,
NormenundKommunikationimKSZE-Prozess:EinekonstruktivistischeInterpretation,[w:]Friedens-
theorien,red.H.Schmidt,Ch.Weller,Loccum2003,s.201-231;A.Wenger,V
.Mastny,
Ch.Nuenlist,OriginsoftheEuropeanSecuritySystem.TheHelsinkiProcessRevisited,1965–75,
London2008.
102Por.H.Ahrweiler,Europaneubegründen.KulturelleDimensionenimIntegrations-undErwei-
terungsprozess(=ProtokolledesBergedorferGesprächskreises,125),Hamburg2003;Ambivalenz
deskulturellenErbesVielfachcodierungdeshistorischenGedächtnisses,red.M.Csáky,K.Zeyringer,
Innsbruck2000;Europawpolskichdyskursach,red.A.Horolets,Toruń2006;Europazwischen
FiktionundRealpolitik/L)Europefctionsetréalitéspolitiques,red.R.Marti,H.Vogt,Bielefeld
2010;AEuropeanMemory?ContestedHistoriesandPoliticsofRemembrance,red.M.Pakier,B.Stråth,
Oxford2010;EntangledIdentities…
103M.Ahiska,OccidentalisminTurkey,Londoniin.2010;A.Brisku,BittersweetEurope.
AlbanianandGeorgianDiscoursesonEurope1878–2008,NewYork2013;DeEuropeseperiferie,
red.I.Goddeeris,Leuven2004;DerEuropagedankeandereuropäischenPeripherie(=DJahrbuch
fürEuropäischeGeschichte”,nr5),red.InstitutfürEuropäischeGeschichte,München2004;
H.Kaelble,EuropäerüberEuropa…,s.12.
104A.V
.Wendland,„BeieuchindenEuropas”.EuropäischeLeitbilderinOsteuropa,[w:]Leitbild
Europa?EuropabilderundihreWirkungeninderNeuzeit,red.J.Elvert,J.Nielsen-Sikora,Stuttgart
2009,s.208-219.