Astronomia ogólna

Hannu Karttunen, Pekka Kröger, Heikki Oja, Markku Poutanen, Karl Johan Donner

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-20813-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

492

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Karttunen, Hannu; Kröger, Pekka; Oja, Heikki; Poutanen, Markku; Donner, Karl Johan. Astronomia ogólna. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020, 492 s. ISBN 978-83-01-20813-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Karttunen, H.

A1 Kröger, P.

A1 Oja, H.

A1 Poutanen, M.

A1 Donner, K.J.

T1 Astronomia ogólna

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2020

SN 978-83-01-20813-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 231286, author = "Karttunen, Hannu and Kröger, Pekka and Oja, Heikki and Poutanen, Markku and Donner, Karl Johan", editor = "", title = "Astronomia ogólna", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2020", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-20813-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Karttunen, Hannu

AU - Kröger, Pekka

AU - Oja, Heikki

AU - Poutanen, Markku

AU - Donner, Karl Johan

ED -

TI - Astronomia ogólna

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2020

SN - 978-83-01-20813-4

ER -

Netografia (standard APA):

Karttunen, Hannu; Kröger, Pekka; Oja, Heikki; Poutanen, Markku; Donner, Karl Johan. Astronomia ogólna [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020 [dostęp: 04 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/astronomia-ogolna-hannu-karttunen-pekka-kroger-231286.

Astronomia, wszechświat, kosmos, astronomia ogólna, podstawy astronomii

Głównym powodem, dla którego ludzie zajęli się badaniem Wszechświata jest ich wrodzona ciekawość. Kluczową rolę w jego poznaniu odgrywają obserwacje i umiejętność wyciągania logicznych wniosków. Proces ten nie może być ograniczony żadnymi koncepc...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-20813-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

492

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1. Wstęp9
1.1. Ciała niebieskie9
1.2. Rola astronomii12
1.3. Dziedziny badań astronomicznych14
1.4. Skala Wszechświata16
2. Astronomia sferyczna19
2.1. Trygonometria sferyczna19
2.2. Ziemia22
2.3. Sfera niebieska23
2.4. Układ horyzontalny24
2.5. Układ równikowy25
2.6. Momenty wschodów i zachodów27
2.7. Układ ekliptyczny28
2.8. Układ galaktyczny29
2.9. Perturbacje współrzędnych29
2.10. Astronomia pozycyjna33
2.11. Gwiazdozbiory37
2.12. Katalogi i mapy gwiazd37
2.13. Czas słoneczny i gwiazdowy40
2.14. Astronomiczne systemy czasu43
2.15. Kalendarze46
2.16. Przykłady46
2.17. Zadania50
Ramka 2.1. Redukcja współrzędnych51
Ramka 2.2. Data juliańska53
3. Obserwacje i instrumenty55
3.1. Obserwacje przez atmosferę55
3.2. Teleskopy optyczne57
3.3. Detektory i instrumenty badawcze68
3.4. Radioteleskopy75
3.5. Inne zakresy widma elektromagnetycznego81
3.6. Inne postaci energii86
3.7. Przykłady88
3.8. Zadania89
Ramka 3.1. Dyfrakcja na okrągłej aperturze89
4. Podstawowe pojęcia fotometrii91
4.1. Natężenie, gęstość strumienia, dzielność promieniowania91
4.2. Jasności widome93
4.2. Systemy fotometryczne94
4.4. Jasności absolutne96
4.5. Ekstynkcja i grubość optyczna96
4.6. Przykłady98
4.7. Zadania101
5. Mechanizmy promieniowania102
5.1. Promieniowanie atomów i molekuł102104
5.2. Atom wodoru104
5.3. Profile linii widmowych105
5.4. Liczby kwantowe, reguły wyboru, obsadzenie poziomów107
5.5. Widma molekuł109
5.6. Widmo ciągłe109
5.7. Promieniowanie ciała doskonale czarnego109
5.8. Temperatury111
5.9. Inne mechanizmy promieniowania113
5.10. Przepływ promieniowania114
5.11. Przykłady115
5.12. Zadania117
6. Mechanika nieba119
6.1. Równania ruchu119
6.2. Rozwiązanie równania ruchu120
6.3. Równanie orbity i I prawo Keplera122
6.4. Elementy orbity122
6.5. II i III prawo Keplera124
6.6. Układy wielu ciał126
6.7. Wyznaczanie orbit127
6.8. Położenie ciała na orbicie127
6.10. Twierdzenie o wiriale129
6.9. Prędkość ucieczki129
6.11. Kryterium Jeansa130
6.12. Przykłady131
6.13. Zadania134
Ramka 6.1. Prawa Newtona134
7. Układ Słoneczny135
7.1. Klasyfikacja obiektów135
7.2. Konfiguracje planet137
7.3. Orbita Ziemi i pozycje Słońca na niebie139
7.4. Orbita Księżyca140
7.5. Zaćmienia i zakrycia142144
7.6. Struktura i powierzchnie planet144
7.7. Atmosfery i magnetosfery147
7.8. Albedo152
7.9. Fotometria, polarymetria i spektroskopia ciał Układu Słonecznego154
7.10. Termiczne promieniowanie planet157
7.11. Pochodzenie Układu Słonecznego159165
7.12. Model nicejski165
7.13. Przykłady165
7.14. Zadania167
Ramka 7.1. Pływy168
8. Ciała Układu Słonecznego170
8.1. Merkury170
8.2. Wenus173
8.3. Ziemia i Księżyc176
8.4. Mars181
8.5. Jowisz185
8.6. Saturn190
8.7. Uran193
8.8. Neptun195
8.9. Planety karłowate197
8.10. Małe ciała199
8.11. Planetoidy199
8.12. Komety203
8.13. Meteoroidy206
8.14. Pył międzyplanetarny i inne cząstki207
8.15. Przykłady208
8.16. Zadania209
Ramka 8.1. Zjawiska atmosferyczne209
9. Widma gwiazd211
9.1. Pomiar widm211
9.2. Harwardzka klasyfikacja widm213
9.3. Klasyfikacja MK215
9.4. Widma osobliwe217
9.5. Diagram Hertzsprunga-Russella218
9.6. Modele atmosfer gwiazdowych219
9.7. Co o gwiazdach mówią obserwacj220
9.8. Zadanie221
Ramka 9.1. Natężenie promieniowania opuszczającego atmosferę gwiazdową221
10. Gwiazdy podwójne i masy gwiazd222
10.1. Układy wizualnie podwójne222
10.2. Astrometryczne układy podwójne223
10.3. Układy spektroskopowo podwójne224
10.4. Fotometryczne układy podwójne225
10.5. Przykłady227
10.6. Zadania227
11. Wewnętrzna budowa gwiazd229
11.1. Warunki równowagi wewnętrznej229232
11.2. Stan fizyczny gazu232
11.3. Źródła energii w gwiazdach233
11.4. Modele gwiazd237
11.5. Przykłady238
11.6. Zadania239
Ramka 11.1. Ciśnienie gazu i promieniowania240
Ramka 11.2. Ciśnienie gazu zdegenerowanego240
12. Ewolucja gwiazd242
12.1. Ewolucyjne skale czasowe242
12.2. Ewolucja przed ciągiem głównym243245
12.3. Faza ciągu głównego245
12.4. Faza olbrzyma247
12.5. Końcowe etapy ewolucji250
12.6. Ewolucja ciasnych układów podwójnych251
12.7. Porównanie z obserwacjami254
12.8. Pochodzenie pierwiastków256
12.9. Przykład258
12.10. Zadania259
13. Słońce260
13.1. Struktura wewnętrzna260263
13.2. Atmosfera263
13.3. Aktywność słoneczna266272
13.4. Wiatr słoneczny i pogoda kosmiczna272
13.5. Przykład273
13.6. Zadania273
14. Gwiazdy zmienne274
14.1. Klasyfikacja275
14.2. Zmienne pulsujące276
14.3. Zmienne wybuchowe278
14.4. Supernowe283
14.5. Przykłady286
14.6. Zadania286
15. Obiekty zwarte287
15.1. Białe karły287
15.2. Gwiazdy neutronowe288
15.3. Czarne dziury293
15.4. Rentgenowskie układy podwójne295
15.5. Przykłady298
15.6. Zadania299
Ramka 15.1. Promień Białych Karłów i Gwiazd Neutronowych299
16. Ośrodek międzygwiazdowy301
16.1. Pył międzygwiazdowy301
16.2. Gaz międzygwiazdowy310
16.3. Molekuły międzygwiazdowe318
16.4. Tworzenie się protogwiazd321
16.5. Mgławice planetarne322
16.6. Pozostałości supernowych323
16.7. Gorąca korona Drogi Mlecznej324
16.8. Promienie kosmiczne i międzygwiazdowe pole magnetyczne326
16.9. Przykłady327
16.10. Zadania328
Ramka 16.1. Promieniowanie synchrotronowe329
17. Gromady i asocjacje gwiazd330
17.1. Asocjacje330
17.2. Gromady otwarte gwiazd332
17.3. Gromady kuliste334
17.4. Przykłady335
17.5. Zadania336
18. Droga Mleczna337
18.1. Metody pomiaru odległości337
18.2. Statystyki gwiazdowe340
18.3. Ruch obrotowy Drogi Mlecznej344
18.4. Składowe strukturalne Drogi Mlecznej349
18.5. Formowanie się i ewolucja Drogi Mlecznej352
18.6. Przykłady354
18.7. Zadania354
19. Galaktyki356
19.1. Klasyfikacja galaktyk356
19.2. Jasności i masy361
19.3. Struktury galaktyczne365
19.4. Dynamika galaktyk368
19.5. Wiek gwiazd i ilości pierwiastków w galaktykach370
19.6. Grupowanie się galaktyk372
19.7. Galaktyki aktywne i kwazary376
19.8. Pochodzenie i ewolucja galaktyk382
19.9. Zadania385
Ramka 19.1. Trójwymiarowy kształt galaktyk385
20. Kosmologia387
20.1. Obserwacje kosmologiczne387
20.2. Zasada kosmologiczna392
20.3. Wszechświaty jednorodny i izotropowy393
20.4. Modele Friedmanna394
20.5. Testy kosmologiczne396
20.6. Historia Wszechświata398
20.7. Tworzenie się struktur399
20.8. Przyszłość Wszechświata404
20.9. Przykłady405
20.10. Zadania406
Ramka 20.1. Newtonowskie wyprowadzenie równania różniczkowego dla współczynnika skali R(t)406
Ramka 20.2. Trzy przesunięcia ku czerwieni407
21. Astrobiologia408
21.1. Czym jest życie?408
21.2. Chemia życia409
21.3. Warunki wstępne dla życia411
21.4. Zagrożenia411
21.5. Pochodzenie życia412
21.6. Czy jesteśmy Marsjanami?415
21.7. Życie w Układzie Słonecznym416
21.8. Wykrywanie życia417
21.9. SETI – wykrywanie inteligentnego życia417
21.10. Liczba cywilizacji419
21.11. Zadania420
22. Egzoplanety421
22.1. Inne systemy planetarne421
22.2. Metody obserwacyjne421
22.3. Właściwości egzoplanet423
22.4. Zadania424
A Matematyka425
A.1. Geometria425
A.2. Przekrój stożka425
A.3. Szeregi Taylora426
A.4. Rachunek wektorowy427
A.5. Macierze429
A.6. Całki wielokrotne430
A.7. Rozwiązanie numeryczne równania432
B Teoria względności433
B.1. Podstawowe pojęcia433
B.2. Transformacja Lorentza. Czasoprzestrzeń Minkowskiego434
B.3. Ogólna teoria względności435
B.4. Testy ogólnej teorii względności436 C Tabele437
Odpowiedzi do zadań464
Literatura dodatkowa468
Przypisy do fotografii471
Suplement kolorowy472