Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chronologiaodkryćnaukowych
wdiabetologii
Poniżejprzedstawionochronologicznąlistęwybranychbadaczycukrzycyiod-
kryćodnoszącychsiędocukrzycyodczasównajdawniejszychdoXXIw.Jestto
okreswypełnionynieustannąpracąbadawcząikliniczną.Ztegowzględuwybórna-
zwiskmacharaktersymboliczny,ponieważniesposóbwymienićnazwiskwieluty-
sięcywybitnychbadaczyilekarzy,którzycałeswojezawodoweżyciepoświęcili
walcezcukrzycą.Mimotocukrzycawdalszymciągupozostajechorobą,którąme-
dycynawprawdziecorazlepiejrozumie,alektórejciągleniemożezwalczyć.
OdprehistoriidoobserwacjiAreteuszazKapadocji
Niewiadomo,kiedypowstałpierwszyopiscukrzycy.Sądzisię,żeuczynionoto
wstarożytnychChinach(księgimandarynów),Indiach(księgiWedy)lubEgipcie(4).
Około2670rlplnlelOpisobjawówcukrzycypodanowHuangTiNeiChingSu
Wen–sławnymchińskimdzieleochorobachwewnętrznych(autornieznany,być
możezbiorowy).DziałającywIIw.n.e.wChinachlekarzTchang-Tchon-Kingokre-
śliłcukrzycęjakonchorobępragnienia”.Opisałonchorego,którywypijałbardzo
dużeilościwodyiwydalałpodobneobjętościmoczu.WpismachchińskichzVIw.
n.e.wymienionotakieobjawychoroby,jaknadmiernyapetyt,nadmiernepragnienie
iwielomocz.Niecopóźniejspostrzeżonoczęstewspółistnienietychobjawówzcho-
robąodpowiadającągruźlicyorazzinfekcjamiskóry.
Lata2500–600plnlelCukrzycęopisanowobszernysposóbwpodręcznikachme-
dycynystaroindyjskiej.Wyliczonownich20objawówcukrzycyiwskazanonasłod-
ki(nprzyciągającyowady”)smakmoczuchorychnacukrzycę(5).
Około1550rlplnlelNajstarszymdobrzezachowanymdokumentemzawie-
rającymwzmiankioobjawachcharakterystycznychdlacukrzycyjestodkrytywTe-
bach(Egipt)w1872r.przezGeorgeEbersa,apochodzącyz1550r.p.n.e.,papirus,
zwanypapirusemEbersa.Jesttoobszernyzbiórreceptizasadleczniczych,którybyć
możestanowiegzemplarznczasopismalekarskiego”.Podanownimopischoroby
przebiegającejzczęstymoddawaniemdużychilościmoczu.Tenhistorycznydoku-
mentjestprzechowywanywmuzeumUniwersytetuwLipsku.
Pierwotneautorstwoopisuobjawówcukrzycyimetodleczniczychprzytoczo-
nychwpapirusieprzypisujesięImhotepowi–lekarzowi,kapłanowiidoradcyfara-
onaDżosera(IIIdynastia),któryzostałteżuznanyzabóstwo(3,4).
VwlplnlelZabytkiempiśmienniczym,wktórymstwierdzasię,żecharaktery-
stycznącechąmoczuwcukrzycyjestjegosłodkismak(madhumea),sątakżestaro-
hinduskieksięgiWedy.Autoramitychspostrzeżeńbylistarohinduscylekarze
SusrutaiCharuka.Pierwszyznichpodkreśliłniebezpieczeństwowystąpieniazgo-
rzelistopyuchorychzcukrzycą(4).
IIwlplnlelDemetrioszApamei(Grecja)prawdopodobniejakopierwszyużył
określeniadiabeinein,cooznaczanprzepływaćwnadmiarze”,nprzepływaćprzez
coś”,wodniesieniudochoroby,którapowodowałaznacznenasileniepragnienia,
ajednocześniewielomocz.Odtegookreśleniapochodziłacińskiesłowodiabetes;
34
