Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Dorastającamłodzieżwobecproblemuwłasnegozdrowia
dopobudzaniadziałańsłużącychzdrowiuieliminacjizachowańryzykownych
dlazdrowia.Działaniapsychologiiwpromocjizdrowiaobejmujądwaaspekty
aktywnościpsychologów:poznawczyipraktyczny45.
Wobszarzeteoretycznychpodstawpsychologiizdrowia,azwłaszczajej
promocji,istotnejestokreślenieczynnikówkształtującychzachowania,które
sąważnedlazdrowia.Chodzituzarównooformysprzyjające,jakizwiązane
zryzykiemzdrowotnymorazozasadyprzekształcaniazachowaniawkierunku
pożądanymzezdrowotnegopunktuwidzenia46.
Psychologiawykorzystujeczterymodeleteoretyczne:teorięwłasnejsku-
teczności-wywodzącąsięzteoriispołecznegouczeniasięA.Bandury,teorię
planowegozachowaniaAjzena-charakteryzującąsięwysokimstopniemogólności
iszerokimwykorzystaniemwpsychologii.Dwapozostałemodele-modelprze-
konańzdrowotnychiteoriamotywacjidoochronyzdrowia-opracowanezostały
specjalniedlaujęciazachowaniaukierunkowanegonacelezdrowotne47.Istotnym
wkładempsychologiiwkonceptualizacjępojęciazdrowiajestteżrozróżnienie
pomiędzyzdrowiemobiektywnymisubiektywnym.Rozróżnienietomaswój
początekwteoriipodmiotowości,gdzieczłowieksubiektywniepostrzegaobraz
świataidziałazgodnieztymobrazem.Wodniesieniudozdrowiaoznaczatojego
subiektywnąocenęorazrozwijanietzw.subiektywnychkoncepcjizdrowia.Zdro-
wieobiektywnejednostkiocenianejestnapodstawiewskaźnikówmedycznych,
asubiektywnetopercepcjawłasnegozdrowiaprzezpodmiot48.Wodniesieniu
domłodzieżywokresiedorastanianależywziąćpoduwagęmożliwośćudziału
powyższychkoncepcjizdrowiawwymienionychnaukach,gdyżmająonezasto-
sowaniewpraktycepedagogicznejdlaskutecznościedukacjizdrowotnej.
2.3.Zdrowiewpedagogice
Zachowaniamłodzieżywobecwłasnegozdrowiawymagająszerszegoomó-
wienianagrunciepedagogicznym,gdyżsąonewbardzodużymstopniuefektem
oddziaływańedukacyjnychszkoły.WraporcieUNESCOprzygotowanymprzez
45I.Heszen-Niejodek,J.Życińska,Wkładpsychologiiwpodstawyteoretycznepromocji
zdrowia,[w:]B.Woynarowska,M.Kapica(red.),Teoretycznepodstawyedukacjizdrowotnej.Stan
ioczekiwania,KOWEZ,Warszawa2001,s.47.
46I.Heszen-Niejodek,H.Sęk,Psychologiazdrowia,PWN,Warszawa1997,s.13-14.
47R.Schwarzer,Poczuciewłasnejskutecznościwpodejmowaniuikontynuowaniuzachowań
zdrowotnych.Dotychczasowepodejścieterapeutyczneinowymodel,[w:]I.Heszen-Niejodek,
H.Sęk(red.),Psychologiazdrowia...,s.176-196;I.Kropińska,Przekonaniazdrowotne.Wposzu-
kiwaniuperspektywypedagogicznej,WydawnictwoUczelnianeWyższejSzkołyPedagogicznej
wBydgoszczy,Bydgoszcz2000.
48I.Heszen-Niejodek,J.Życińska,Wkładpsychologii...,s.47.
