Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
RozdziałII.Zagadnieniametateoretyczne
intencjonalnyjestreprezentacjątreścidanegoaktu.Dokładniejmówiącmodel
takijestukłademtypu!U,C
,gdzieU-touniwersum,aC-tozespółwłasności
irelacjiokreślonychnaU,acałośćzachowujesiętak,jaktojestsugerowane
przeztreśćTh.Napewnomodelintencjonalnyprzedstawiapewnątreść,przy
czym'przedstawia,funkcjonujedeterminująco.Tojednak,czyijakprzedstawia
takżemodelrzeczywistyniejestjednakzdecydowanezgóry.Owoprzedstawienie
możebyćdeterminujące,awtedymodelintencjonalnystajesięmodelem
rzeczywistym,alejeślijesttoprzedstawieniemodyfikujące,tomodelintenc-
jonalnyprzedstawiatylkotreść.Zawszejestwięctak,żemodelintencjonalny
teoriiThjestjejprzedmiotemintencjonalnym,natomiastbywa,żejestteż
przedmiotemrealnym.Wszelakojestsprawąotwartą,czywolnopowiedzieć,że
wtymdrugimprzypadkuwystępujeutożsamienieobumodeli.Ostateczniewięc
relacjapoznawcza!S,O
jestformalniereprezentowanajakoukład!!J,MJ,
Cn,Th
,ℜ
Th
zℜ
Th
jakoindendowanymmodelemrzeczywistym,wkażdym
razie-modelemintencjonalnym.Tenjęzykjestotylewygodny,iżniezmuszado
decydowania,czymodelsemantycznyℜ
Th
jestprzedmiotemwewnętrznymczy
zewnętrznym.Niechcęprzeztopowiedzieć,żestatusontologicznymodelijest
przeztowyjaśniony.Napewnojestinaczej,aleoilemożnazneutralizować
kwestieontologicznewanaliziepoznania,trzebatozrobić.Dodam,żeanaliza
przeprowadzonawtymparagrafiejestprowizorycznaizostaniepogłębiona
(mamprzynajmniejtakanadzieję)wrozdz.XiXIIIprzyzaangażowaniu
mocniejszychśrodkówformalnych.
(DG9)Pojeciemodeluintencjonalnegowymagapewnegokomentarza.Można
mówićomodelachintencjonalnychtekstówfikcyjnych,np.literackich.My
natomiastchcemyjewiązaćzwiedząoświecierzeczywistym.Ajdukiewicz(por.
Ajdukiewicz1951)rozważałproblemzdańegzystencjalnychoprzedmiotach
intencjonalnych.Uważałon,żemożnauznaćzdanieointencjonalnymistnieniu
Zeusa,oilenp.uznajesięzdanie,żesłowo'Zeus,figurujewIliadzieHomera.
Wtensposóbuznaniezdaniaoistnieniuintencjonalnymjestzależneodasercji
stosownegozdaniaempirycznego.Parafrazującniecotęmyślpowiemy,żemodel
ℜ
Th
jestdopuszczalnywanaliziewiedzyjakointencjonalny,oilepodmiotSjest
gotówuznaćjakoprawdziwewnimwedlekryteriówwłaściwychdlaświata
rzeczywistego.Nietwierdzę,żejesttowystarczającekryteriumwycinające
kolekcjęmodeliintencjonalnychwrelacjidoświatarzeczywistegozuwagina
analizęwiedzy,chociażsądzę,żejesttowarunekkoniecznyodróżniającytakie
modeleodkształtowanychprzezfikcjeliterackie.
§3.Kilkazagadnieńdemarkacyjnych
Jakijeststosunekteoriipoznaniadoinnychdyscyplin,filozoficznychlubim
bliskich?Rozważękolejnoontologię,logikęorazpsychologię.Pierwsza,tj.
dociekaniaotym,coijakistnieje,macharakterszczególny,bowiążesię
