Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wprowadzenie
29
1.1.4.Zastosowanieteoriigrupwbadaniachspektroskopowych
KażdacząsteczkamazawszejedenelementsymetriiE(tożsamość).Prosteczą-
steczkimająnajczęściejwięcejelementówsymetrii.Dziękitemu,uproszczeniu
ulegająróżneaspektybadaniadrgań,ponieważpewneelementysymetriimożnaod-
naleźćwdrganiachnormalnych.Jeżeliistniejejednalubwięcejosisymetriirzędu
wyższegooddrugiego,pojawiająsiędrganiadwu-lubtrójkrotniezdegenerowane.
Zarównowpodczerwieni,jakiwwidmieRamanaintensywnośćpewnychprzejśćjest
zerowa(sąonezabronionezewzględunasymetrię),coułatwiaprzypisaniepasm
drganiom.
Przyrozpatrywaniuregułwyboruzakładamy,że:
–mamydoczynieniazizolowanącząsteczką,
–pierwiastkiwystępująwjednejodmianieizotopowej,
–bierzemypoduwagęstanystacjonarneukładumolekularnego,
–drganiacząsteczkimająmałąamplitudęisąharmoniczne,
–woddziaływaniupromieniowaniazcząsteczkąrozpatrujesiętylkoprzejścia
dipoloweelektryczne,
–promieniowanieoddziałujezcząsteczkątylkopoprzezwektorpolaelektrycz-
nego.
Sątooczywiścieprzybliżenia,gdyżcząsteczkaprawienigdyniejestizolowana,
awcielestałymiwcieczyoddziaływaniamolekularnemogąjąodkształcić.
Przykładyzastosowaniateoriigrup:
1.Aktywnośćoptyczna–operacjaS
ndokonananacząsteczceprzeprowadzają
wsamąsiebie.Oznaczato,żeukładniewykazujeaktywnościoptycznej.
2.Momentdipolowy–napodstawieznajomościgrupysymetriicząsteczkiitabeli
jejcharakterów,możnaprzewidziećistnienieniezerowegomomentudipolowego,
momentdipolowyjestbowiemniezmiennikiemoperacjisymetrii.Azatem:
a)obecnośćśrodkasymetriieliminujewystępowanieróżnegoodzeramomentu
dipolowego;
b)abycząsteczkamiałaniezerowymomentdipolowy,niemożemiećosidwu-
krotnejipłaszczyznyzwierciadlanejprostopadłejdogłównejosisymetrii;
c)momentdipolowycząsteczkimusileżećnagłównejosirotacji,jeżelimabyć
różnyodzera;
d)cząsteczkamożezawieraćniewięcejniżjednąośsymetriinajwyższego
rzędu.
Cząsteczkamaniezerowymomentdipolowy,gdyjednazewspółrzędnychx,y,ztrans-
formujesięzgodniezreprezentacjąpełnosymetryczną.
3.Całkiwspektroskopii–teoriagruppozwalaodpowiedziećnapytanie,czynie-
którecałkipojawiającesięwspektroskopiisąrównezerubądźróżneodzera;nie
oznaczatobynajmniej,żeułatwiaichobliczenie.Generalniesątocałkitypu
A
nm
=∫ΨΨτ
n
*
Â
m
d
(1.48)