Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Olszewicz(1915:22)podkreśla:„JegoChorogra-
fia,jakodziełocodometodyopartenaPtolemeuszu,
jestjużdziełemnowożytnym,humanistycznym,któ-
regowpływwidocznyjestnapisarzachgeograficz-
nychXVIw.(np.naKromerzelubSarnickim
9
)[...].
Wpracachswych,szczególniejwChorografii,dałDłu-
goszdowód,jakdobrzeznałkraj,którytakukochał,
izatodziełonietylkonależymusięzaszczytnana-
zwaojcakrajoznawstwapolskiego,leczjednegoznaj-
większychgeografówXVwieku”.ZkoleiS.Pawłow-
ski(1915a:472)stwierdza:„niktniedałprzednim
wszechstronniejszegoobrazuPolski,anawetponim
niewnetdoczekaliśmysięopisutakszczegółowego”.
Rosyjscygeografowie,Magidowiczowie(1974:227)
podkreślająznaczeniepracyDługoszadlaśrednio-
wiecznejgeografiikontynentalnejEuropy.
5.Czasyodrodzenia.Geografiakrakowska
Okresodrodzeniamiałszczególneznaczeniedla
rozwojugeografii,zarównoświatowej,jakipolskiej.
Zaczęławzrastaćspołecznaświadomośćgeograficz-
na,cosprawiło,żedyscyplinątązaczęłysięintere-
sowaćcoświatlejszekręgi,zwłaszczaakademickie.
Świadczyćotymmogązachowaneksięgozbiory
zdziełamigeograficznymiautorówpolskichizagra-
nicznych.
Wpływnarozwójzainteresowaniageografiąmia-
ływEuropiedwawydarzenia,pozorniezesobąnie-
związane.Decydującąrolęodegrałotłumaczenie
nałacinę(1406–1415)WstępudogeografiiPtole-
meusza.Opopularnościdziełamożeświadczyćto,
Bazyleaok.1496(zbioryBibliotekiJagiellońskiej)
KartatytułowadziełaCosmographia…,
LaurentiusCorvinusNovoforensis
(WawrzyniecKorwin,W.Rabe),
żedopołowyXVIw.ukazałosięnakontynenciepra-
wie20jegowydań.Drugimczynnikiem–wPolsce
niestetymniejistotnym–byłyprzypadającenaten
okreswielkieodkryciageograficzne.Fascynacjano-
wymiziemiamiiichlegendarnymibogactwamiskła-
niaławEuropiedozainteresowaniasięgeografią,
któramogłaułatwićprzygotowanieplanowanejwy-
prawylubprzynajmniejzlokalizowaniewprzestrze-
niodkrywanychlądów.
Tenożywczyprądodnowicielskinieominął–na
szczęście–geografiipolskiej.Przeciwnie,zaczęłaona
odgrywaćważnąrolęwnauceikulturzeeuropejskiej.
Dominowałowtymzakresieśrodowiskonaukowe
związanezAkademiąKrakowską,założonąw1364r.
przezKazimierzaWielkiego,którąw1400r.odno-
wiłWładysławJagiełło.Niejednokrotniemówisię
naweto„krakowskiejgeografiipolskiegoodrodze-
nia”.Naukęgeografiiprowadzonowakademiijesz-
czeprzedjejodnowieniemprzezJagiełłę.Student
zapisującysięnajedenzwydziałówmusiałmiećjuż
ukończonywydziałsztukwyzwolonych(„Artium”),
naktórymprowadzonowykładyzgeografii.Ozain-
teresowaniugeografiąśrodowiskakrakowskiego
świadczyćmogąróżnezbiorybiblioteczne,szczegól-
niezaśBibliotekiJagiellońskiej.Książnicataposiada
znacznąliczbęrękopisówgeograficznych,wtym
takżeautorówzagranicznych.Najchętniejczytanym
24
C
ZĘŚĆ
I.D
ZIEJEGEOGRAFIIPOLSKIEJDO
1918
ROKU
