Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Początkiwiedzygeograficznej
oziemiachpolskich
Wświadomościspołecznejprzezstuleciakształ-
towałosięprzekonanieobardzoskąpejznajomości
ziempolskichwEuropiestarożytnejiwokresie
wczesnegośredniowiecza.Podobnieteżniedocenia-
noroliPolakówwposzerzaniuhoryzontugeogra-
ficznegomieszkańcównaszegokontynentu.Dość
powszechnybyłpogląd,iżwynikałotozfaktu,żezie-
miepolskiebyłypołożonezdalekaodwpływów
śródziemnomorskiejcywilizacjistarożytnej,leżały
nauboczuwielkichwydarzeńpolitycznych,podbo-
jów,anawetgłównychszlakówhandlowych.Niektó-
rzypoglądysweargumentujątym,żenazwa„Polska”
pojawiłasiędopierowXIstuleciu,namapieświata
natomiastwpołowieXIIIw.(bardziejpoprawnieby-
łobynazwaćtendokumentszkicemmapy).Byłoto
zasługąangielskiegobenedyktynaikronikarza,Ma-
teuszazParyża(ok.1200–1259),którynaopraco-
wanymszkicukartograficznymzlokalizowałobszar
onazwie„Polonia”(Buczek1963).
Nakształtowaniesiętakiejopiniiniewątpliwy
wpływmiałkronikarz,GallAnonim,którymiędzy
1112a1116r.pisał:„krajPolakówoddalonyjestod
szlakówpielgrzymichimałokomuznanypozatymi,
którzyzahandlemprzejeżdżają[tamtędy]naRuś”
(GallAnonim2003:9).Poglądkronikarzamusiałbyć
bardzosugestywny,skorojeszczewXIXstuleciu
niemaldosłowniepowtórzyłgoJoachimLelewel
(1856:327):„UstronnePolskiodpielgrzymstwa
doJeruzalemiinnychmiejscświętychpołożenie,spra-
wiło,żePolskacudzoziemcomniebyłaznana,tylko
niewieluprzechodniomprzezniąprzejazdemkupców
udającychsięnaRuś”.
Rozwójbadańgeograficzno-historycznych,szczegól-
niepocząwszyodXIXw.,sprawił,żedawnezapatry-
MapaświataPtolemeusza(wersjaarabska)(źródło:J.Lelewel,1852–1857,
GéographieduMoyenAge,T.5,Bruxelles)
14
C
ZĘŚĆ
I.D
ZIEJEGEOGRAFIIPOLSKIEJDO
1918
ROKU
