Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Prawookresu
wczesnopiastowskiego
(odXdopołowyXIIIw.)
1.1.Prawopubliczne
Prawoocharakterzepublicznymkształtowałosięwdawnympaństwie
polskimpowoli.Pojawiłosięonowrazztworzeniemsięinstytucjiwła-
dzymonarszej.Źródłaprawaocharakterzepublicznymzaczęłysięwyod-
rębniaćnatlestosowanegopowszechnieprawazwyczajowego,którym
posługiwałasięludność.
prawowokresie
wczesnopiastowskim
Istotąprawazwyczajowegobyłaszczególnarolaprawjednostko-
wych.Regulowałoonoprzedewszystkimstosunkiprawnezwiązane
zpozycjąprawnąosób,ichmajątkami,obrotemprawnym,atakżenaru-
szeniamiporządkumiędzyludzkiego.Wtymrozumieniuwiększośćsto-
sunkówprawnychmiałacharakterprywatny.
Niewielkapoczątkowoliczbastosunkówprawnych,wktórychuczest-
niczyłyinstytucjepaństwa,wzrastaławrazzrozwojemtychinstytucji,
którychdziałalnośćzaczęłanabieraćcharakterupublicznego.Sprzyjała
prawotwórcza
rolamonarchy
temudziałalnośćprawodawczaorganówiinstytucjipaństwa,przede
wszystkimmonarchy.Doprowadziłaonadoznaczącegorozszerzeniasię
stosunkówprawnychoraznormprawnychocharakterzepublicznym.
Instytucjepowstającegopaństwaingerowałyprzedewszystkim
wkwestieporządkupublicznego,wchodząctymsamymwsferęstosun-
kówmiędzyludzkich.Działaniaorganówpaństwowychwyposażonych
wsankcjęwykonywanąbezpośredniosprzyjałyobjęciuprzezpaństwo
kontrolistosunkówprawnychnajegoterenie.Wejściepaństwawkwestie
powstawanienorm
stosunkówprawnychpodejmowanebyłorównieżpodczassporówroz-
strzyganychwpostępowaniachsądowych,toczącychsięwjegoimieniu.
ocharakterze
publicznym
25