Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
PrawopublicznedawnejPolski
(odpołowyXIIIw.do1795)
Procesyzwiązanezwyodrębnianiemsięprawapaństwowegopubliczne-
go,obserwowanejużwkońcuXIIIw.,anabierającenasilewciąguXIVw.,
podkoniectegostuleciastałysięrzeczywistościąpolitycznoprawną.Swój
ideologiczny,aletakżematerialnywyrazodnalazływkoncepcjiKorony
KrólestwaPolskiego,którapoXVw.stałasięośrodkiemkoncentracji
myślipaństwowej.Wznacznymstopniugenerowałototakżetworzenie
sięnormprawnych,którenietylko,żeposiadałycharakterpublicznyze
względunaorganjetworzący,alebyłyjużściślenormamiprawapublicz-
nego.Wyodrębnienieichwprawiepolskimtegookresuuwidoczniłosię
wodniesieniudopostulatuunormowaniawXVIw.prawasądowego.
PodstawąstosunkówprawnychwdawnejPolscebyłozasadniczokry-
teriumprawjednostki.Zasadataznajdowałaswojeoparciewdawnym
prawiezwyczajowym.Ingerencjapaństwawsprawyjednostek,jeślijuż
następowała,niedokonywałasięwPolsceprzeztworzenieodrębnejsys-
tematykiźródełprawa.
uczestniczyłyjednostki,byłwdawnymprawiepolskimznacznieszerszy
Zakressprawosóbprywatnych,czylitakich,wktórychosobiście
prawajednostki
niżwspółcześnie.Obejmowałonmożliwośćosobistegopodjęciaiudzia-
łujednostkiwpostępowaniach,wktórychnastąpiłopokrzywdzeniejej
osobistychpraw.
Sprawyjednostekniezostałyteżwłączonewsferępaństwowego
systemu.Podobniefunkcjonowaniejednostekniepoddanotakdaleko
idącejreglamentacji,jaktosiędziałowinnychsystemachprawnych.
Państwonatomiastorazjegoinstytucje,atakżestosowaneprzeznie
instrumentyprawne,traktowanowdawnejPolscenazasadachogólnych,
jakoinstytucjęniezbędnądlazabezpieczeniaiochronyjednostki.
53