Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hymeswyróżniłnastępująceelementywpływającenaproceskomuni-
kowaniasięjednostkizotoczeniemspołecznym:
1)setting-układsytuacyjny(bezpośrednieotoczenie,czasoprzestrzeń,
ramymaterialne),czylifizycznewarunkiporozumiewaniasięorazsytuacja
kulturowaipsychologiczna;
2)participants-uczestnicy,czylinadawca,adresat,słuchacz;
3)ends-funkcjaobejmującawynikizamierzoneiniezamierzoneorazce-
leindywidualneiogólne.Pewneformyzwracaniasiędoinnychpodlegają
określonymkonwencjom;
4)acts-treści,tematykonwersacji,którepodlegająpewnymkulturo-
wymzwyczajomizazwyczajomijająkulturowetabu;
5)key-sposóbprzekazywaniakomunikatu,styl,wjakimodbywasię
rozmowa,np.poważny,żartobliwy,uroczysty;
6)instrumentalities-środki,tj.kanałiformamowy;
8)norms-regułyinterakcjiwerbalnej(normyzachowania,normyinter-
pretacji);
9)gerne-typy,kategorieformyjęzykowej,np.wiersz,dowcip,list,
itp.(zaSmoczyńska,Shugar1980,s.45;Kurcz2005,s.154;Ollivier2010,
s.35-36).
TakimodelsytuacjirozmowyokreślaD.Hymesmianem:S.P.E.A.K.I.G.
Odpoczątkowychsłów,którejąokreślają.Uwzględniającteaspekty,można
stwierdzić,żezmiennośćzachowańjednostkiniejestdziełemprzypadku,
alepodlegaściślewyznaczonymograniczeniom,zaśfunkcjonowaniakom-
petencjiściślejęzykowejjestcałkowiciepodporządkowanekompetencjiko-
munikacyjnej(Kurcz2005,s.154).
2.2.Kompetencjeużytkownikówjęzyka
wświetlewspółczesnychkoncepcji
psycholingwistycznych,socjolingwistycznych
ipedagogicznych
Mowęijęzyktraktujesięjakonarzędzieporozumiewaniasię,
któregoprawidłoweużywaniewymagaopanowaniakilkupodstawowych
kompetencji:
1)językowej,awięcumiejętnościrozumieniaireprodukowaniazdań
poprawnychpodwzględemartykulacyjnymigramatycznym;
2)komunikacyjnej,czyliużywaniasłówzgodniezichprzeznaczeniem,
stosowaniaregułprowadzeniarozmowy,znajomośćróżnorodnychzwro-
tówjęzykowych,umiejętnościnarracyjne,itp.;
34
