Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiwstępne
Mojąintencją,zarównowtrakcieprowadzeniabadań,jakiwpóźniejszychetapach
pracnadopublikowaniemwyników,niebyłoszkodzeniewizerunkowibadanych
szkół.Niniejszapracailustrujeokreślonezjawiskawystępującewdzisiejszymsyste-
mieedukacyjnym,jakrównieżpokazujeefektyimplementacjiquasi-rynkowych
zasadwpoluedukacyjnym.Wzwiązkuztymodpowiedzialnościązaopisanenega-
tywnezjawiskanieobarczamżadnejzprzedstawionychtuosób.
Wyobraźmysobiedwieszkoły,któreróżniąsiępodwielomawzględami1:począw-
szyodskładuspołecznegouczniów,dochodówichrodziców,jakościkształcenia
iosiągnięćuczniów-ażpoubiór,stylżyciaczyliczbępobieranychkorepetycji.
Obydwiestanowiąelementpublicznegosystemuedukacji,któryrealizujekonstytu-
cyjneprawodoedukacji.Zgodniezart.70KonstytucjiRPz1997r.:
Każdymaprawodonauki.Naukado18rokużyciajestobowiązkowa.(…)Nauka
wszkołachpublicznychjestbezpłatna(…).Rodzicemająwolnośćwyborudlaswo-
ichdzieciszkółinnychniżpubliczne.Obywateleiinstytucjemająprawozakładania
szkółpodstawowych,ponadpodstawowychiwyższychorazzakładówwychowaw-
czych(…).Władzepublicznezapewniająobywatelompowszechnyirównydostęp
dowykształcenia.Wtymcelutworząiwspierająsystemyindywidualnejpomocy
finansowejiorganizacyjnejdlauczniówistudentów2.
Istotnezpunktuwidzeniacelówniniejszejpracysątudwaelementytraktowane
jakofundamentywolnościjednostkowej:równyipowszechnydostępdowykształ-
ceniaorazwolnośćwyboruszkółprzezrodziców.ZgodniezzałożeniamiUstawo-
dawcysystemoświatowyzapewniakażdemuuczniowiwarunkiniezbędnedojego
rozwojunwoparciuozasadysolidarności,tolerancji,sprawiedliwościiwolności”3.
Niniejszebadaniastanowiąprzykładtego,wjakisposóbwpraktycznymwymiarze
realizowanesąwyżejwymienionezasady.
Wpierwszejkolejnościscharakteryzujęuczniów.SkładspołecznyszkołyAsta-
nowiąwprzewarzającejczęściuczniowiepochodzącyzklasyśredniej,dziecipre-
zesów,przedsiębiorców,nauczycieliiprawników.Doskonaleradząsobiewtestach,
uczestnicząwzajęciachdodatkowych.Ichdzieńnaukikończysięstosunkowopóźno,
ponieważwiedza,którązdobywająwszkole,musizostaćuzupełnionakorepetycja-
mi,czylistosunkiempedagogicznymcharakteryzującymsiętempem,sekwencją
ikryteriamidostosowanymidopotrzebucznia.Takaformaedukacji,jaksięokazuje,
1
ZgodniezzasadąanonimowościbadańsymboleAiBreprezentująbadaneliceaogólnokształcące.
2
KonstytucjaRPz1997r.,(Dz.U.z1997r.Nr78,poz.483).
3
P
.Bała,Konstytucyjneprawodonaukiapolskisystemoświaty,VonBorowiecky,Warszawa2009,s.228.
7
