Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Pasożyty,podobniejakinneorganizmy,sąnieodłącznączęściąśrodowiska.Ich
cechąszczególnąjestto,żeprzynajmniejprzezczęśćswojegożyciasązwiązane
zinnymorganizmem,niezbędnymdoichprzeżycia.Niektórymznich,np.krwio-
pijnymstawonogom,wystarczykrótkikontaktzżywicielemwcelupobraniajego
krwi,potrzebnejimpoto,abymócsięrozradzać.Innesąbardziejzwiązanezeswo-
imigospodarzami,osiedlającsięwichtkankachinarządach,gdziemogążyćprzez
wielelat.Pasożytywykazujątakżeróżnąspecyficznośćżywicielską.Nawetwśród
pasożytówczłowiekamożnaznaleźćtakie,którychdojrzałepostacizwiązanesątyl-
kozczłowiekiem,np.Schistosomahaematobium,itakie,któremająszerszyzakres
żywicieli,np.DiphyllobothriumlatumiTrichinellaspiralis,któremogąpasożytować
uwielugatunkówssakówdrapieżnych.Zewzględunaniewielkierozmiaryform
dyspersyjnych(jaja,larwy)ichobecnośćwśrodowiskujesttrudnadozauważenia,
zatemniezwykleważnajestwiedzanatematichrozprzestrzenienia,biologiiispo-
sobówwnikaniapasożytówdoludzkiegoorganizmu.Pasożytamimożnazarazić
się,spożywającniewłaściwieprzygotowanążywnośćizanieczyszczonąwodę,przez
brudneręcelubprzezukłucieprzezkrwiopijnestawonogi,któreopróczwirusów
ibakteriimogąprzenosićtakżepasożyty–pierwotniakiinicienie.Wedługdanych
WHOz2015rokudonajbardziejrozpowszechnionychpasożytównależągeohel-
minty,którychstadiainwazyjneznajdująsięwzanieczyszczonejglebie.Wszystkie
stanowiąproblemzwłaszczawrejonachozłychwarunkachsanitarnych.Szczegól-
nierozpowszechnionesąwstrefietropikalnejisubtropikalnej,obejmującejAfrykę
subsaharyjską,AmerykęPołudniowąiŚrodkowąorazAzjęPołudniowo-Wschod-
nią.Naświeciejestzarażone24%ludności,czyliprawie2miliardyosób.Dogrupy
geohelmintównależąpasożytyjelitowe,którymimożnazarazićsięprzezbrudne
ręce,niemytewarzywaiowocelubskażonąwodę.Nazarażeniegeohelmintami
szczególnienarażonesądziecizewzględunazabawywpiasku,nieprzestrzeganie
zasadhigienyczyobserwowanewśródmałychdziecizjawiskogeofagii.Donajczęst-
szychgeohelmintównależąglistaludzka,włosogłówkaitęgoryjce.Larwytych
ostatnichaktywnie(samodzielnie)wnikająprzezskórędoorganizmuczłowieka.
Transmisjitęgoryjcówsprzyjazwyczajchodzeniabosolubsiadaniabezpośrednio
nazanieczyszczonympiasku,dlategoankylostomozainekatorozanależądopa-
razytozimportowanychprzezturystów,którzyniemieliświadomościzagrożenia
wynikającegozkontaktuskóryzeskażonympiaskiemlubjezlekceważyli.Poprawa
1
