Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DZIAŁANIECHOROBOTWÓRCZEPASOŻYTÓW–MECHANIZMYPATOGENETYCZNE
Inwazjepasożytniczemogąbyćszerokorozprzestrzenione–występująwtedy
wwielurejonachświatainazywanesąinwazjamikosmopolitycznymi(globalny-
mi)(np.glistnica,echinokokoza,toksoplazmoza,giardioza).Natomiastinwazje
endemicznemająograniczonyobszarwystępowania(np.schistosomoza,trypano-
somoza,onchocerkoza).Inwazjeodzwierzęce–zoonozy,którymiczłowiekzaraża
sięwwynikukontaktuzchorymizwierzętami(domowymiidzikimi),produkta-
mipochodzeniazwierzęcegoczyzanieczyszczonąodchodamizwierzątwodąlub
żywnością,stanowiąsporągrupęzakażeńpasożytniczychstwierdzanychuczło-
wieka(np.toksoplazmoza,dirofilarioza,echinokokoza).Inwazjezawleczone(im-
portowane)dotycząpasożytów,któreniewystępująnadanymobszarzeizostały
przywiezionezobszaruichwłaściwegowystępowania.Najczęściejsątochoroby
inwazyjnezawlekanezobszarówtropikalnychisubtropikalnych;np.Plasmodium
falciparumipchłapiaskowa.
DZIAŁANIECHOROBOTWÓRCZEPASOŻYTÓW–
MECHANIZMYPATOGENETYCZNE
Kolonizacjaorganizmużywicielaprzezpasożytawefekcieprowadzidorozwoju
chorobypasożytniczej–parazytozy.Patogennośćpasożytówdlaorganizmuza-
leżyodwieluczynników,m.in.wrażliwościosobniczej,wieku,stanuukładuim-
munologicznego,gatunkupasożyta,jegolokalizacjiinasileniainwazji.Niekiedy
inwazjapasożytniczaprzebiegabezobjawowo–asymptomatycznie,innymrazem
występująróżneobjawykliniczne,związanezzaburzeniamiwróżnychnarządach
iukładachorganizmu.Mogązakłócaćtrawienieiwchłanianiepokarmów(giardio-
zaudzieci)lubpobudzaćtkankiżywicieladonadmiernegorozrostu(Wuchereria
bancrofti).Zanajważniejszedziałaniepatogennepasożytówuznajesiędziałanie
mechaniczne,objadanieidziałanietoksyczne.Należyjednakpamiętać,żeobec-
nośćpasożytówwpływatakżestresogennienażywiciela.Ponadtopasożytymogą
przenosićinneczynnikichorobotwórczelubstwarzaćdlanichdogodnewarunki
rozwoju.
•Działaniemechanicznepasożyta–wynikazjegorozmiaruiumiejscowienia.
Mogątobyćuszkodzeniabłonśluzowychspowodowaneprzeznarządyczepne
pasożytów(np.Taeniasolium),degeneracjaizaniktkanekspowodowaneprzez
ucisk(np.rozwijającysięwwątrobielubpłucachEchinococcusgranulosus)bądź
zaczopowanieiniedrożnośćprzewodupokarmowegospowodowaneobecnością
dużychpasożytów(np.Ascarislumbricoides,Diphyllobothriumlatum),niedrożność
przewodużółciowegowwynikuwniknięcianp.AscarislumbricoideslubFasciola
hepatica.Tkankiżywicielamogąulegaćuszkodzeniupodczaswędrówkipasożytów
(np.wnikanieschistosominicieniAncylostoma,Necator,Strongyloidesprzezskórę,
11
