Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZYSTOSOWANIADOPASOŻYTNICTWA
Aparatczepnyjestspecyficznąstrukturąwystępującąupasożytów,służącąprzy-
twierdzeniuiutrzymaniusięworganizmieżywiciela.Mogątobyćpojedynczeele-
mentylubichkombinacje:
kolceihakiprzerywajątkankiżywicielaizakotwiczająpasożyta,wytwora-
mikutikularnymi.Utasiemcówzbudowanezkeratyny.Ichodmianąszczypce
iklamry;
przyssawki,bruzdyprzyssawkowe(botria)tworamimięśniowymi,rzadziej
chitynowymi.Działająnazasadziewytwarzaniapodciśnieniamiędzyprzyssawką
aciałemżywiciela;
powierzchniegruczołowewydzielająlepkąsubstancję,zapomocąktórejpa-
sożytyprzyczepiająsiędopowierzchniciałażywicielaprzedpenetracją.Występują
np.ularwtasiemców.
ADAPTACJEBEHAWIORALNE
Zapewniająkontaktmiędzypasożytemiżywicielem.Zwyklezwiązanezezmia-
namidotyczącymicykliżyciowychlubmanipulowaniaprzezpasożytybehawio-
remżywicieli.Polegajątakżenaaktywnymposzukiwaniużywicieliprzezstadia
wolnożyjące.Skrócenielubwydłużeniecyklużyciowegomożezwiększyćszansę
transmisjipasożytadokolejnegożywiciela.
Skróceniecyklużyciowegoeliminacjaniektórychżywicieli,redukcjaliczbysta-
diówrozwojowych,skrócenielubwyeliminowaniefazywolnożyjącej.Wyelimino-
waniefazywolnożyjącejnastąpiłonp.wprzypadkunicieniTrichinella(włośnie).
Wydłużeniecyklużyciowegoupasożytówparatenicznych,lubwykształcenie
dodatkowychstadiówrozwojowychnp.mezocerkariiuprzywr.Żywicielepara-
teniczninieniezbędnidozamknięciacyklużyciowegopasożyta,aleczęstouła-
twiająprzejścieodjednegożywicieladokolejnego(np.Toxocaracanis,Ticati,Ani-
sakissimplex).WykorzystanierybjakożywicieliparatenicznychprzezAisimplex
spowodowałopojawieniesięzagrożeniazdrowotnegodlaczłowieka.Wprzypadku
bruzdogłowcaszerokiego,jeślizarażonarybazostaniezjedzonaprzezrybędrapież-
ną,larwamożeprzeżyć,zachowaćswojąinwazyjnośćizarazićssakadrapieżnego
lubczłowieka.
Dopasowaniezsynchronizowaniecyklidobowych,obserwowanewprzypadku
mikrofilarii,którepojawiająsięwekrwiobwodowejwporachnajwiększejaktyw-
nościowadówkrwiopijnych,odpowiedzialnychzarozprzestrzenianieforminwa-
zyjnych.MikrofilarieWuchereriabancroftiprzebywająwekrwiobwodowejwie-
czorem,wporzeaktywnościżywicieli(komarów),wdzieńprzebywająwmałym
obiegukrwi.DlaodmianymikrofilarieLoaloa,dlaktórychżywicielemślepaki
15