Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
lękulubogólnegodyskomfortu,podczasktórychczterylubwięcejzpodanychponiżej
objawówsomatycznychiwegetatywnychrozwijasięnagleiosiągaszczytnasilenia
wokresiekilkuminut:
1)kołatanieserca,przyspieszenieakcjiserca,silnebicieserca;
2)poceniesię;
3)drżenieciałalubkończyn;
4)wrażeniebrakutchu;
5)uczuciedławieniasię;
6)bóllubuciskwokolicysercalubwklatcepiersiowej;
7)nudności,bólebrzucha;
8)zawrotygłowy,niepewność,zasłabnięcia;
9)derealizacja,depersonalizacja;
10)lękprzedutratąkontroli,szaleństwem;
11)lękprzedśmiercią;
12)parestezje(cierpnięcia,mrowienia);
13)dreszczelubuderzeniagorąca.
WDSM-IVwprowadzonorozróżnieniepomiędzynapadaminiespodziewanymi
auwarunkowanymisytuacyjnie.Napadyniespodziewane,niezwiązanezwyzwalający-
miczynnikamisytuacyjnymi,występująnajczęściejwzespolelękunapadowego,ale
mogąsięrównieżpojawiaćwewszystkichinnychzaburzeniachpsychicznych.Obecnie
uważasię,żestanowiąonewyznacznikichciężkości(zob.rozdz.poświęconywspółwy-
stępowaniuzespołulękunapadowegoidepresji).Napadylękoweuwarunkowanesytua-
cyjniezwiązanezczynnikamiwywołującymiluboczekiwaniemnanieizespołem
objawówcharakterystycznymdlafobiiprostychifobiispołecznej,atakżedlazespołu
lękunapadowegozagorafobią.Grupanapadówuwarunkowanychsytuacyjnieskładasię
znapadówuwarunkowanychwsposóbbezwzględny(situationallybound)orazwuwa-
runkowanychwsposóbmożliwy(situatuallypredisposed).
DSM-IVokreślazespółlękunapadowegojakoprzeżywanienapadówlękowych,
którymtowarzyszysilnaobawaprzedwystąpieniemkolejnegonapadu.Klasyfikacjata
znosiwymóg,byokreślonaliczbanapadówwystępowaławkonkretnymprzedzialecza-
sowym,jednakmusząsięoneczęstopowtarzać,amiędzynimipowinnosięstwierdzać
lękantycypacyjnyi(lub)znacznązmianęwzachowaniu,spowodowanąobawąprzed
powtarzającymisięnapadami.
KryteriarozpoznaniazespołulękunapadowegozagorafobiąwedługDSM-IV
Stwierdzasięzarówno:
A.Objawyzwiązanezlękiem:
1)występowanienawracających,niespodziewanychnapadówlęku;
2)stała(przynajmniej1miesiąc)obawaprzedkolejnymnapadem;
3)martwieniesięoskutkinapadulękuijegokonsekwencje(np.utratękontrolinad
własnymzachowaniem,doznanie„atakuserca”,„utratyzmysłów”);
4)znacznegostopniazmianywzachowaniu,spowodowaneobawąprzednapadem
lęku.
B.Obecnośćagorafobii.
C.Napadylękuniebezpośrednim,zjologicznymskutkiemużywaniasubstancji
psychoaktywnychiniewynikajązogólnegostanuzdrowia(np.nadczynnościtarczycy).