Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wychowaniejakowspomaganiewrozwojuwychowanków
Rozumieniewychowaniajakoprocesuwspomaganiachłopcówidziewczątwichrozwoju
niezwalniaichodponoszeniazaniegoodpowiedzialności.Dlategooskutecznościwten
sposóbpojmowanegowychowaniadecydujenietylewymyślnatechnologiabezpośrednich
oddziaływańwychowawczych,iledyskretnedopingowaniewychowankówdoosobistego
angażowaniasięwprocessamowychowaniaczy–inaczejmówiąc–samorealizacji,
samoaktualizacjilubpracynadsobą.Zgodnieztakimrozumieniemwychowania,miarą
sukcesuwychowawczegojestszczególnieaktywizowaniedziewczątichłopcówwich
samorozwoju,czyliwświadomymdokonywaniuprzeznichpozytywnychzmian
wewłasnychzachowaniachipostawachwobecinnych.
Osoba,przekonanaosłusznościrozumieniawychowaniajakoprocesuwspomagania
wychowankówwichrozwojuspołecznymimoralnym,nigdyniemapewności,czyjej
oddziaływaniewychowawczeokażesięwystarczającoskuteczne.Zdajesobiebowiem
sprawę,żenieonasamadecydujeopowodzeniuwłasnejdziałalnościwychowawczej
iżeniemaływtymudziałmajątakżewychowankowie.
Nawychowawcy,zgodnieztakimrozumieniemwychowania,spoczywaprzede
wszystkimobowiązek:
–wchodzeniazdziećmiimłodzieżąwrelacjeopartenawspółpracyipartnerstwie,
–zachęcaniaichdokierowaniawłasnymrozwojem,
–nieustannegotowarzyszeniawichradościachismutkach,
–częstegoprowadzeniaznimiotwartychiszczerychrozmów,
–wspomaganiawrealizowaniutkwiącychwnichmożliwości.
Słowem,wychowanietakieoznacza:wyzwalać,dodawaćodwagi,strzecprzed
ubezwłasnowolnieniem,usuwaćwpływyzagrażającenaturalnemuispontanicznemu
rozwojowidzieciimłodzieży,przygotowywaćichdoprzyszłegożyciaprzezmobilizację
dowłasnejaktywności,pobudzaćdozachowańzgodnychzoczekiwaniamispołecznymi,
zasadamimoralności,wtymtakżeetykinormatywnej.Wtakrozumianymwychowaniu
podkreślasięznaczeniewspółdziałaniaiwspółpracypomiędzywychowawcą
iwychowankiem,anadewszystkorolęichwzajemnegoporozumiewaniasięwatmosferze
autentycznegopartnerstwaidemokratyzmu.
Takwięc–zgodniezpowyższymrozumieniemwychowania–niemusimiećono
charakteruwyraźnieinterwencyjnego.Przykłademtakiegopodejściawychowawczegomoże
byćopracowanaprzezS.Rucińskiego(1988)koncepcjawychowaniajako„wprowadzanie
dożyciawartościowego”.Wedługniej,wychowaniejestnietylekształtowaniem
„wartościowejosobowości”,ilewprowadzaniemdzieciimłodzieżyw„wartościowysposób
życia”.Innymisłowyjestnimaktywizowanieichwświadomejaktywności,którejkierunek
niejestnarzucanyaniświadomiewytyczanyprzezwychowawcę.Zadaniemwychowawcy
jestwszczególnościorganizowaniewartościowegożyciawychowankówwwarunkach
współdziałaniaiwspółpracyznimi,wtymtakżebezpośredniegodialogunatematcelów
iwartościwżyciuczłowieka.Unikasiędziękitemunarzucaniadzieciomimłodzieży
sposobużyciawedługustalonychzgórywzorówpostępowania;umożliwiasięjedynieich
poznawanieorazpomagawzdobywaniuwiedzyoświecieiosobiesamym,wdostrzeganiu
własnychmożliwościrozwojowych.Niewskazanejestponadtonadmierneprzekazywanie
wiedzygotowejisugerowaniearbitralnychrozstrzygnięćwprocesiewychowania.Podkreśla
się,żeoefektywnościwychowania(takżekształcenia)decydujenieilośćijakość
przekazywanejwiedzy,leczprzyswojenieprzezwychowankasposoburozumieniawiedzy
iwartościorazwprowadzaniegowrozumienieproblemówpoznawczychipobudzanie
dorefleksjiwokółwłasnychproblemówżyciowych.Jesttorównoznacznezumożliwianiem
musamorealizowaniasięiświadomegokreowaniawłasnejprzyszłości.
Niżejprzytaczamniektóredefinicjewychowaniauwydatniającepotrzebę
