Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Realizmmoralny
21
sprawiedliwedlatego,żewjakiśsposóbnaśladujeideęsprawiedliwości,
arzeczydobresątakiedlatego,żenaśladująideędobra.Platondostrzegł
praktyczny,ukierunkowującydziałanieaspekttychwzorcówmoral-
nychistwierdził,żeniesposóbznaćdobrainiepostępowaćdobrze.
IntuicjaibłądnaturalizmuNiełatwymwyzwaniemdlarealistów
moralnychjestwyjaśnienie,jakmożemyuzyskaćdostępdoobiektyw-
nychfaktówmoralnych,nawetjeśliprzyjmiemy,żetakosobliwebyty
istnieją.Platonuważał,żerefleksjafilozoficznapozwaladuszyprzypo-
mniećsobiewiedzęoideach,którąstraciłapoumieszczeniuwfizycz-
nymciele.Jednakwiększośćosóbuzna,żetaodpowiedźraczejpodkre-
ślatrudnośćtejkwestii,niżfaktyczniejąrozwiązuje.Szukając(nieco)
mniejegzotycznychsposobówocaleniarealizmumoralnego,różnire-
aliściwróżnychepokachsugerowali,żeludziedysponująwrodzonym
zmysłemmoralnym,rodzajemuintuicji”,którapozwalaimbezpośred-
niouchwycićfaktymoralne.Jedenznowoczesnychpionierówintuicjo-
nizmuetycznego,angielskifilozofGeorgeEdwardMoore,zapisałsię
whistoriifilozofiiswojąanaliząubłędunaturalizmu”.Twierdził,żewie-
luwcześniejszychfilozofówbłędnieusiłowałosprowadzićwłasności
moralnedonaturalnych.Naprzykładpierwsiutylitaryścipróbowali
zdefiniowaćudobro”jakouwszystko,cosprzyjaszczęściu”.Jednaktaka
próbawedługMoore’ajestskazananaporażkę,ponieważzawszemoż-
nazapytać:uWporządku,aleczyszczęściejestsamowsobiedobre?”.
Innymisłowy,analizującdobrowkategoriachjakiejśinnejwłasności
(szczęścia,przyjemności,obowiązkuitd.),przeniesiemytylkoproblem
natęinnąwłasność.Próbawyjaśnieniadobrawkategoriachczegośin-
negojestrówniejałowa,jakpróbaopisaniaosobieniewidzącej,czym
jestkolorżółty.Możemytowyjaśnić,tylkowskazująccośimówiąc:
uTojestżółte”.Natejsamejzasadzie,kiedychodziodobro,możemy
tylkowskazaćcośistwierdzić:uTojestdobre”.
1977
JohnLeslieMackieprzedstawia
swójargumentzosobliwości
1985
BernardWilliamsopowiadasię
zaosobistympunktemwidzeniawetyce