Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
PODSTAWYMORALNOŚCI
Naturalizmpodostrzałem
Naturalistauważa,żewszystkonale-
żydoświatanatury,awięcwszystko,
wtymrównieżmyślenieetyczne,moż-
naostateczniewyjaśnićwkategoriach
naturalistycznych
zwersjinaturalizmu,nagrunciektórej
próbujesięutożsamićpojęciaetyczne(ta-
kiejakHsłuszność”)znaturalnymi(takimi
jakHprzyjemność”),zaatakowałGeorge
EdwardMoore,zarzucającjejbłądnatu-
ralizmu.Zwolennicyinnejwersjiutrzymu-
ją,żewnioskietycznemożnawlogiczny
sposóbwyprowadzićzprzesłanekpoza-
etycznych(toznaczynaturalnych).Tenpo-
glądzakwestionowałszkockifilozofDavid
Hume,któregosłynnaHgilotyna”odcina
światfaktówodświatawartości.Jak,pytał
Hume,możemyprzejśćodstwierdzenia
opisowego,dotyczącegostanuświata
(naukowych).
Jedną
(stwierdzeniaotym,coHjest”),dostwier-
dzenia
nam,conależyzrobić(stwierdzeniatypu:
Hpowinnosiꏔ)?
Dobraiinnychwłasnościmoralnychnie
możnawięczdefiniować,analizowaćani
utożsamićzniczyminnym;niemożna
ichteżudowodnićanipoddaćtesto-
wijaktwierdzeńnaukowych.Możnaje
tylkouchwycićzapomocąintuicji–na-
szejwrodzonejzdolnościdopojmowa-
niapewnychrzeczyjakowartościowych
wsposóboczywisty.Dorzeczy,którewten
sposóbuchwytujemy,Moorezaliczyłprzy-
jaźńipiękno.Jednak–coznamienne–ko-
lejniintuicjoniściznaleźliinne,niemniej
wartościoweioczywisterzeczy,atenbrak
zgodypodważawiarygodnośćcałegopo-
dejściaintuicjonistycznego.
preskryptywnego,
mówiącego
KosztuniwersalizmuInnądrogęprowadzącądoobiektywizmu
moralnego,bardziejwyrafinowanąniżpodejściespodznakuuwyposa-
żeniaświata”,przeanalizował,apotemodrzuciłangielskifilozofBer-
nardWilliams.Zgodnieztympoglądemobiektywizmnieprzysługu-
jeuprzedmiotommoralności”(faktomczywłasnościompojęciowym,
któreistniejąniezależniewświecie),aletrafnościrozumowań,które
stojązapraktycznymisądamimoralnymi-sądamiotym,copowin-
niśmyczynić.Podobniejaknaukawpotocznymujęciupróbujecoraz
bardziejzbliżyćsiędoprawdyobiektywnej,systematycznieeliminu-
jączniekształceniazwiązanezperspektywąosobową,taksamorozu-
mowanieetycznemożeaspirowaćdoosiągnięciaobiektywnejpraw-
dymoralnej,wykrywającineutralizujączniekształceniazwiązane
