Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Specyfikatrawieniaiwchłanianiauzwierzątprzeżuwających...
29
zależyodjejstopniaukrwienia.Worganizmiepełnionaróżnorakiefunkcje.Pod-
stawowajejrolatowydzielanieżółciintensyfikującejdziałalnośćenzymówsoku
trzustkowegoiemulgującątłuszcze(jestonaznaczniewiększauzwierzątmięso-
żernychniżuroślinożernych).Dziękiprzewodomżółciowymżółćdostajesiędo
przewodupokarmowego,dodwunastnicy.Wątrobafiltrujerównieżkrewdopływa-
jącązukładupokarmowego.Krew,dostającasiędowątrobyprzezżyłęwrotną,jest
wniejoczyszczanaztoksynwchłoniętychwjelitach,narządneutralizujerównież
produktyrozpadubiałkaigromadzizapasywęglowodanówpodpostaciąglikogenu.
Wątrobajestgłównymmagazynemkrwi,możebowiemzatrzymaćdo20%całej
krwiorganizmu.Miąższwątrobowyskładasięzezrazików.Najmniejszekanaliki
żółciowerozpoczynająsięmiędzykomórkamizrazików,ałączącsię,tworzącoraz
towiększeprzewody,zktórychpowstajeprzewódwątrobowyuchodzącydodwu-
nastnicy.Pęcherzykżółciowyjestczasowymmagazynemżółci.Maonkształtgrusz-
kowatyileżywtzw.dolepęcherzykażółciowegowobrębiepłataprawegowątroby.
Ukoniobserwujesięwrodzonybrakpęcherzykażółciowego.Wątrobapodzielona
jestnapłaty.Najbardziejzwartajestwątrobaprzeżuwaczy,aupozostałychgatun-
kówwcięciamiędzypłatowedzieląwątrobęnawielepłatów.
Udorosłejświniwątrobajestdośćduża,waży2,5kgijestpodzielonanapłaty.
Uprzeżuwaczypodziałnapłatyniejestzbytwyraźny.Masawątrobyubuhajów
wahasięod4,5do10kg,aukrów3,4-9,2kg,uowiecśredniowynosi775g.
Masawątrobykoniawahasięod2,5do7kg,średnio5kg(KrysiakiŚwieżyński,
2004).Trzustkajestgruczołemmieszanym,pełniącympodwójnąfunkcjęworgani-
zmie.Zjednejstronywydzielaonasoktrzustkowyzawierającyenzymytrawienne,
któryprzewodemtrzustkowymuchodzidodwunastnicy.Zdrugiejstronyczęść
wysepkowanarządu(wysepkiLangerhansa)produkujehormoninsulinę,któryjest
uwalnianydokrwi.Jesttogruczołobudowiezrazikowej,pęcherzykowejzłożo-
nej.Uświńtrzustkamabarwęszarożółtą,amasategonarząduwynosi110-150g.
Uprzeżuwaczytrzustkaułożonajestwzdłużdwunastnicy.Ciężarnarząduwahasię
od350do500g(uowiec50-70g).Ukonitrzustkaprzybierabarwężółtawą,ajej
ciężarwynosi250-350g.Jelitogrubedzielisięnajelitoślepe,okrężnicęijelito
prostezakończoneodbytem.Wjeliciegrubymuwiększościzwierzątniemajuż
trawienia,odbywasiętylkokońcowewchłanianieskładnikówpokarmowychoraz
wody,coprowadzidozagęszczeniazawartościjelitowej.Powierzchniachłonnajest
dośćdużadziękiodpowiedniejdługości,średnicyorazdziękiobecności,zwłaszcza
uzwierzątroślinożernych,licznychfałdów.Uzwierzątroślinożernychwjeliciegru-
bymnastępujedalszyprocestrawienia.Treśćpokarmowawtymodcinkujestdosyć
gęsta,ajejprzemieszczaniesięnastępujedziękiśluzowiwydzielanemuprzezliczne
gruczołyorazbłoniemięśniowejjelita.Wkońcowychodcinkachjelitagrubego
formująsięmasykałowe.Jelitoślepejestślepozakończonąwypustkąpoczątko-
wegoodcinkajelitagrubego.Uświnijelitoślepejestkrótkie,szerokieistożkowate.
