Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Specyfikatrawieniaiwchłanianiauzwierzątprzeżuwających...
31
wgramachlubwkilogramachsuchejmasypobranejwciągudniaiodnoszona
następniedomasyciała(kg)lubmetabolicznejmasyciała(X0,75kguświńibydła
orazX0,67kgudrobiu;Kowalski,2004).
Pobieraniepokarmuregulująośrodkinerwowełaknienia(głodu)isytościzloka-
lizowanewpodwzgórzu.Obateośrodkidziałająnazasadzieujemnegosprzężenia
zwrotnego.Jedenznichwywołujechęćpobieraniapokarmu,adrugitęchęćhamuje.
Brakenergiipowodujewystąpienieuczuciagłoduiinformacjatajestprzekazywana
doośrodkałaknienia,któryuruchamiapotrzebępobraniapaszy.Zwierzęzaczyna
pobieraćpaszędomomentu,ażdotrzeinformacjazprzewodupokarmowegodo
ośrodkasytościopobraniudostatecznejilościenergii,cohamujeapetytizwierzę
przestajejeść.
Doczynnikówfizycznychmogącychoddziaływaćnapobraniepaszynależą
przedewszystkimpojemnośćistopieńwypełnieniatreściąprzewodupokarmowego
orazformafizycznasamejpaszy.Wścianachtychnarządówznajdująsięmechano-
receptory,któreodbierająbodźceostopniuwypełnieniasiępokarmem.Imwięcej
jesttreścipokarmowej,tymbardziejsąonepobudzane,dającsygnało„sytości”,co
hamujepobraniepaszy.Taregulacjamechanicznamabardzodużeznaczenieuprze-
żuwaczy,zewzględunadużepobraniepaszobjętościowychistosunkowowolne
wówczasprzesuwaniesiętreścipokarmowej.Zaleganiepaszyograniczajejpobra-
nie.Jeślinatomiastprzeżuwaczpobieradużąilośćpasztreściwych,tozapobranie
odpowiadaregulacjatermostatycznaihemostatyczna.Przykłademmożebyćkrowa,
któraprzytymsposobieregulacjipobranianiepokryjezapotrzebowanianaener-
gię,gdyżzewzględunapojemnośćprzewodupokarmowegoniemogłabypobrać
tylepaszyobjętościowej.Bardzoistotnąrolęodgrywarównieżsamaformafizyczna
paszy.Rozdrobnieniepaszypowodujedużoszybszejejprzemieszczaniesięprzez
przewódpokarmowy.Paszetrudnostrawne,zwysokązawartościąwłókna,długo
zalegająwżwaczu,couniemożliwiapobraniekolejnejpartiipaszy,zkoleitełatwo
strawnedużoszybciejprzemieszczająsię,dziękiczemuzwierzęmożepobieraćdalej
paszę.Uprzeżuwaczynapobraniepaszywpływazawartośćwłókna,strukturapaszy
itempotrawienia(Kowalski,2004).
Opróczregulacjimechanicznejwyróżnianajestrównieżregulacjafizjologiczna
pobieraniapokarmu,doktórejzaliczasiętermostatycznąihemostatycznąregula-
cję.Termostatycznamówiotym,żewzrostprodukcjiciepłaprzezorganizmjest
bodźcemstymulującymipobudzającymośrodeksytości.Regulacjahemostatyczna
zaśuznaje,żepobraniepokarmujestuzależnioneodpoziomuglukozywekrwi,
awłaściwieróżnicymiędzypoziomemtegocukruwekrwitętniczejiżylnej.Zwie-
rzęczujesytośćprzydużejróżnicymiędzystężeniami.Wątroba(chemoreceptory)
odbierasygnałiprzekazujegodomózgu.Uprzeżuwaczytymsygnałemsytości
sąlotnekwasytłuszczowe(LKT):propionowy,octowyimasłowy.Podostaniusię
dokrążeniawzmagająuwalnianiecholecystokininyzpodwzgórza,którahamuje
