Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II.
ROZWÓJOSOBNICZYOŚRODKOWEGOUKŁADUNERWOWEGO
Ośrodkowyukładnerwowy,zwyjątkiemczęścitkankiglejowej(mikroglej),oponinaczyń,którepowstajązmezodermylubmezenchymy,rozwijasię(neurogenesis)z
ektodermy.
Układnerwowyośrodkowypowstajeztejczęściektodermy,którapokrywatarczęzarodkową(discusembryonicus)doprzoduodsmugipierwotnej(linea
primitiva),wytwarzającwczęścigrzbietowejzarodkazgrubienie,zwanepłytkąnerwową(laminaneuralis).Płytkanerwowaprzekształcasięnastępniewbruzdę
(rynienkę)nerwową(sulcusneuralis),atawcewęnerwową(tubusneuralis).Dziejesiętow3i4tygodniużyciazarodkowego,gdyzarodekma1,2–1,8mmdługości.
Przekształcaniesiębruzdynerwowejwcewęnerwowąrozpoczynasięnawysokości4somituciałazarodkaiszybkopostępujekuprzodowi(wzdłużosiForela[18])iku
tyłowi(wzdłużosiMeynerta[19]).Wkońcu4tygodniażyciazarodkowegocewanerwowazamykasięnakońcuprzednimitylnymprzezzarośnięcieprzedniegoitylnego
otworucewynerwowej(neuroporusrostralisetcaudalis).
Wcewienerwowejwykształcasięnastępnieszerszaczęśćprzednia,będącazawiązkiemmózgowia,iwęższaczęśćtylna,będącazawiązkiemrdzeniakręgowego.
Rozrastaniesięcewynerwowejnagrubośćjestnierównomierne.Występowanieograniczonychrozszerzeńpowodujepodziałcewynerwowejnatrzypęcherzykimózgowe,
tzw.pierwotne(vesiculaeencephaliprimitivae*),położonejedenzadrugimwkolejności:przodomózgowie(prosencephalon),śródmózgowie
(mesencephalon)ityłomózgowie(rhombencephalon).Zkoleiprzewężeniapojawiającesięnaprzodomózgowiuityłomózgowiupowodująprzekształcaniesiętrzech
pęcherzykóww5,zktórych4totzw.pęcherzykimózgowewtórne(vesiculaeencephalisecundariae*):kresomózgowie(telencephalon),międzymózgowie
(diencephalon),powstałezpodziałuprzodomózgowia,gdyżśródmózgowiesięniedzieli;tyło-mózgowiewtórne(metencephalon)irdzeniomózgowie
(myelencephalon)powstałezpodziałutyłomózgowia.Pierwszyzpęcherzykówmózgowychwtórnychjestodprzoduzamkniętyprzezblaszkękrańcową(lamina
terminalis).Nagranicyśródmózgowiaityłomózgowiawykształcasięzwężenie,zwanecieśniątyłomózgowia(isthmusrhombencephali*).
Ześcianbocznychkresomózgowiapowstająpółkule(hemispheria),ześcianbocznychmiędzymózgowiapęcherzykioczne(vesiculaeopticae),ześciany
górnejśródmózgowiablaszkapokrywy(laminatecti),aześcianydolnejkonarymózgu(pedunculicerebri).Zgrubieniagłowowejpowierzchniektodermytworzą
plakody(placodae),zwaneinaczejpłytami,dającepoczątekkomórkom,któremigrujądoleżącejponiżejmezodermyiprzekształcająsięwstrukturyIiVIIInerwu
czaszkowego.Jamypęcherzykównerwowychprzekształcająsięwkomory(ventriculi)iwodociągśródmózgowia(aqueductusmesencephali),zwanyteż
wodociągiemmózgu(aqueductuscerebri).Wpółkulachsątokomoryboczne(ventriculilaterales),wmiędzymózgowiukomoratrzecia(ventriculus
tertius),wtyłomózgowiukomoraczwarta(ventriculusquartus).Komorybocznezkomorątrzeciąłącząotworymiędzykomorowe(foraminainterventricularia),akomorę
trzeciązkomorączwartą–wodociągśródmózgowia.Napograniczupółkulwykształcasięnieparzystekreso-mózgowie.
