Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tychkomórek,otoczoneosłonkąwłóknistą,leczleżącepozaukłademnerwowym
ośrodkowym,tworzązwoje,ganglia.
Przekazywaniepobudzeniazreceptoradokomórkinerwowej,zjednejdodrugiej
komórkinerwowejorazzkomórkinerwowejdoefektoraodbywasięzapośrednic-
twemstyku(synapsy),synapsis.Zostałonopisanywczęścipoświęconejukładowi
nerwowemuobwodowemu.
Istotabiałajestzłożonazwłókiennerwowychwyposażonychwosłonkęmieli-
nową(włóknardzenne).Osłonkawposzczególnychwłóknachmożemiećróżnągru-
bość;mogąmiędzynimipojawiaćsiępojedynczewłóknanagie.Wistociebiałejneuro-
glejprzenikamiędzyposzczególnewłóknanerwowe,wprowadzającwypustkiswoich
komórek.Siećnaczyńwłosowatychistotybiałejjestznacznierzadszawporównaniu
zistotąszarą.
Skupiskorównoległychrdzennychwłókiennerwowych,którewnikalubkończy
sięwjednymjądrze,tworzywukładzienerwowymośrodkowymstrukturyróżnej
grubości,którenosząnazwęsznura,funiculus,pęczka,fasciculus,lubdrogi(szlaku),
tractus.Natomiastrównolegleukładającesiępęczkiwłókiennerwowychpozaukła-
demnerwowymośrodkowym,otoczoneosłonkamiutworzonymiztkankiłącznej,
tworząnerw,nervus.
Najważniejszymiskładnikamitkankinerwowej,jakjużwspomniano,sąneurony
tworzącedrogiłukówodruchowych.Stanowiwięconajednącałośćwzajemnie
powiązanychneuronów,jądernerwowych,zwojówidrógprzewodzącychpodniety,
występującychwukładzienerwowym.
Wielkagęstośćidelikatnośćpojedynczychneuronówuniemożliwiaśledzenie,
metodamimakromorfologicznymi,bezpośredniegoprzebiegutychdróg,atakżepo-
łączeńzinnymiszlakami.Stądanatomiamakroskopowaukładunerwowegozajmuje
sięprzedewszystkimtymijegostrukturami,któremożnawypreparowaćiobser-
wowaćbezpomocymetodhistologicznychlubhistochemicznych.Takwięcpełny
obrazneuronów,jądernerwowych,zwojów,atakżedrógprzewodzącychmożnauzy-
skaćpouzupełnieniuinformacjizzakresumakromorfologiiobserwacjamihisto-
logicznymi,fizjologicznymi,eksperymentamineurologicznymiidoświadczeniamikli-
nicznymi.
Zasadniczestrukturyukładunerwowego,podobniejaknajistotniejszeskładniki
narządówzmysłów,rozwijająsięzzewnętrznegolistkazarodkowego–ektodermy.
Jestonjednymznajwcześniejpowstającychukładówwżyciupłodowym.
Dziękiintensywnemurozmnażaniukomórekwzdłużliniipośrodkowejtarczki
zarodkowejtworzysiępłytka(blaszka)nerwowa,laminaneuralis(ryc.10).Dla
odróżnieniaodpozostałejczęścizewnętrznegolistkazarodkowegotaczęśćekto-
dermy,którawchodziwskładpłytkinerwowej,nosinazwęneuroektodermy.Płytka
tarozrastasięintensywniewzdłużiwszerz,anastępniewjejczęściośrodkowej
powstajewgłębienie,dziękiktóremuprzekształcasięonawrynienkęnerwową,sul-
cusneuralis.Jejczęściboczne,rozrastającesiępoobustronachrynienki,tworząfałdy
nerwowe,plicaeneurales,którychwolnekrawędzieukładająsięwpostacigrzebieni
nerwowych,cristaeneurales.Niebawemdochodzidowzajemnegopołączeniatych
fałdów,copowodujestopniowezamykanierynienkinerwowejiprzekształcaniejej
wcewęnerwową,tubusneuralis,zkanałemnerwowym,canalisneuralis,aektoder-
mapowierzchniowa,czyliektoblast,zrastasięponadnią.Wtensposóbcewaner-
wowaznajdujesiępodektoblastem.Procestennajpierwobejmujerynienkęnerwową
37
