Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
g)wrodzonepodwichnięciebiodra,
h)sezonowość(szczególniezimą),
i)czynnikiśrodowiskowe:trwałezwiązkichloroorganiczne,monoestryftalanów,
j)czynnikimatczyne:palenietytoniu,cukrzyca,
k)występowanierodzinnewnętrostwa
l)wadyrozwojowekaudalne,współistnieniewnętrostwazwadamiidysplazjąnerek,moczowodówikręgosłupaodTh10doS5.
Obrazkliniczny
Niezstąpionejądro(UDT)możesięznajdowaćwkażdymmiejscuprawidłowejdrogizstępowanialubwpozycjiektopowej.Rozróżniasię:
a)wnętrostwo/jądroniezstąpione:jądronieznajdujesięwmosznieiniedajesiędomosznysprowadzićpodczasbadania;
b)jądroektopowe(ang.ectopic):poopuszczeniukanałupachwinowegojądrozbaczazdrogizstępowania;możeznajdowaćsięwpozycjiudowej,łonowo-prąciowej,
kroczowejlubpoprzeciwnejstroniemoszny;
c)jądropodciągającesię/wędrujące(ang.retractile):jądromożnałatwosprowadzićdomoszny,gdziepozostajebeznapięcia;
d)jądro„sprężynujące”(ang.gliding):jądromożnasprowadzićdogórnejczęścimoszny,alepuszczonecofasiędokanałupachwinowego;
e)nabytewnętrostwo(ang.acquired):jądro,którepierwotniezstąpiłodomosznylubznalazłosięwniejpoorchidopeksjilubpoinnejoperacji(np.przepukliny
pachwinowej),anastępnie„podciągnęło”siędokanałupachwinowego.
Objawypodmiotoweiprzedmiotowe
BadaniepalpacyjnejestpodstawowąmetodąbadaniachłopcówzUDT.Umożliwiaonoróżnicowaniemiędzyjądramiwyczuwalnymiiniewyczuwalnymi,orazmiędzy
jądramiwędrującymii„sprężynującymi”.Pacjentpowinienbyćspokojny,badanienależyprzeprowadzićzarównowpozycjileżącej,jakinastojąco,wciepłym
pomieszczeniu,ręcebadającegopowinnybyćciepłe.Jużsamymoglądaniemmożnastwierdzićasymetrięmoszny(ryc.5.9.).Gonadypowinnybyćdokładniezbadanepod
kątemumiejscowienia,wielkości,turgoru,wszelkichwyczuwalnychanomalii,obecnościprzepuklinypachwinowejlubwodniakajądra[9].
RYCINA5.9.
Wyglądmosznyu2,5-letniegochłopcazniezstąpionymjądremprawym.Wyraźniewidocznaasymetriamosznymosznapostronieprawejjest„pusta”,podczasgdypostronielewejwidaćwyraźnyzarysjądra.
Badaniadodatkowe
Badaniahormonalne:
a)FSH,LH,testosteron
UchłopcówzUDTidysgenezjągonadjużprzedokresemdojrzewaniaobserwujesiępodwyższonepoziomystężeniagonadotropinwsurowicy,głównieFSH,
iobniżonypoziomtestosteronuwporównaniuzezdrowymirówieśnikami.
b)AMH
JesttomarkerczynnościkorekSertolegowokresieprzeddojrzewaniowym.StężenieAMHwsurowicyjestwysokieodżyciaodowegoażdookresudojrzewania.
UpacjentówzbrakiemjąderAMHjestniewykrywalne.UchłopcówzUDTihipogonadyzmempierwotnymlubwtórnympoziomAMHwsurowicykrwijestniski.
c)InhibinaB
JesttomarkerczynnościkomórekSertolegowokresiedojrzałości.JejobniżonypoziomwokresiedojrzewaniauchłopcówzUDTprognozujezmniejszenieliczby
plemników,awkonsekwencjiwysokieryzykopóźniejszejniepłodności.WczesnaorchidopeksjamożeczęściowoodwrócićupośledzonączynnośćkomórekSertolego,
nacowskazujewzroststężeniainhibinyBwsurowicypooperacjiprzeprowadzonejw12.–18.miesiącużycia.
d)testzhCG
TestzhCGpozwalaocenićzdolnośćkomórekLeydigadoodpowiedzinastymulacjęLH(rozdz.21).Stosowanyjest,abywykluczyćlubpotwierdzićobecnośćjąder,
gdyniewyczuwalnewbadaniupalpacyjnymibadaniachobrazowych.Uważasię,żeuchłopcówprzedpokwitaniemzwiększeniestężeniatestosteronu
doconajmniej2nmol/LwskazujenaobecnośćaktywnychkomórekLeydiga.
Badaniaobrazowe
WoceniepozycjiiobjętościUDTwporównaniuzprzeciwnym,zdrowymjądremstosujesięróżnetechnikiobrazowania:
a)badanieultrasonograficzne(USG)badaniepierwszegorzutu,przydatnedoocenyjąderpachwinowychimosznowych,mniejwiarygodnewprzypadkująder