Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WspółczesnystanicharakterantropogenicznychzmianwśrodowiskuprzyrodniczymZiemi...
Skutkidotychczasowychkatastrofekologicznychmająprzeważniezasięg
lokalnyiregionalny.Człowiekniedoświadczyłtakichzdarzeńnadużychobszarach,
np.nacałymkontynencie,więcniejesteśmywstanieprzewidzieć,jakmożeza-
chowaćsięśrodowiskopoprzekroczeniubarierodpornościowych.Możnajedynie
tworzyćmodeleprawdopodobnychskutkówtakichzdarzeń,opierającsięnawyni-
kachbadańwspółczesnychkatastrofekologicznych.Możemynatomiastmonito-
rowaćstanśrodowiskawwarunkachantropopresjiinapodstawieróżnychsymp-
tomówzapobiegaćnegatywnymskutkomdziałalnościczłowiekaalbojelikwidować.
Stwarzaniewarunkóworazwdrażaniedodziałańgospodarczychzasadyzrówno-
ważonegorozwojumożeuchronićśrodowiskoprzeddalsząjegodegradacją
ipowiększaniemsięobszarów,naktórychwystępująjużznaczne,częstonieod-
wracalnezaburzeniawjegostrukturzeifunkcjonowaniu.
Stosunkowoniedawnodziałalnośćczłowiekawśrodowiskuprzybrałaspecy-
ficznycharakter.Ujawniłosięzjawiskoterroryzmuekologicznego(ekoterroryzmu)
polegającenaplanowanejizorganizowanejdziałalnościpojedynczychosób
iorganizacjioddziałującychnaśrodowisko,zwykledestrukcyjnie,wceluzwrócenia
uwagiopiniipublicznejnapewneproblemyorazzastraszanieludziiwymuszanie
pewnychdziałań.Sątoróżneakcjesabotażowo-dywersyjneorazpropagandowe
obnażająceniekompetencjęimałąsprawnośćdziałaniawładzpodczaskatastrof,
groźnychawarii,anawetklęskżywiołowych.Częstowywołująonepanikę,anawet
stratywludziach,dezorganizujądziałaniaoraznasilajądestrukcjęśrodowiska.
Włagodnejformieekoterroryzmpoleganaróżnychakcjachprotestacyjnych,uciążli-
wychiprzynoszącychstratydlaczłowieka,aleniepowodującychzagrożeniajego
zdrowiaiżycia(niszczenieferm,wypuszczaniezwierzątzpomieszczeńiklatek,
blokadyszlakówkomunikacyjnych,wymuszaniezaniechaniadziałańinwestycyj-
nychiinne).
BadaniaglobalnychzmianśrodowiskaprzyrodniczegoZiemiuwarunkowanych
antropopresjąrozpoczęłysięstosunkowoniedawno.Wcześniejzjawiskatakienie
występowały,agdyzaczętojedostrzegać,zdiagnozowanieichwymagałoopraco-
waniastosownychmetodizastosowaniaodpowiednichnarzędzibadawczych.
Obecnietrudnooprecyzyjneijednoznaczneokreślenieprzyczynorazskutków
tychzjawiskwsystemieprzyrodniczymZiemi.Jakieskutkiwukształtowaniupo-
wierzchniziemimogąspowodowaćglobalnezagrożeniaśrodowiska,topytanie,
naktóreodpowiedźjestdziśwsferzeprzypuszczeńiprognozopartychnaobser-
wacjachibadaniachprowadzonychwefragmentachprzestrzenigeograficznej,
czyliwznaczniemniejszychskalach(lokalnejiregionalnej).
Nawiązującdoantropopresji,zestawionokluczoweproblemyśrodowiskowe
wewspółczesnymświecieorazbezpośrednieipośrednieskutki,jakiewywołała
działalnośćczłowiekawśrodowisku(ryc.7).
59
