Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
TeoriaAustriackiejSzkołyEkonomii
1.ParadygmatekonomiiwujęciuCarlaMengera
PostrzeganiesystemuekonomicznegoprzezCarlaMengera
1
CarlMengerzainteresowałsięekonomiąpouzyskaniudoktoratuzdzie-
dzinynaukprawnychnaUniwersytecieJagiellońskimw1867r.Teoria
ekonomicznazdominowanabyławówczasprzezbrytyjskąszkołęklasycz-
ną.Mengerznałosiągnięciatejszkoły,arównocześniebyłświadomjej
ograniczeń.Teoriataanalizowałaprocesyrynkowezpunktuwidzenia
przedsiębiorcydziałającegowodpowiedzinasygnałycenowe.Nadzwy-
czajnezyskiwdanejdziedzinieprodukcjimotywowałydodalszegozwięk-
szanianakładów,aletakżenasilałykonkurencję,co–poprzezzwiększoną
podaż–korygowałomarżewdół.Zkoleiwgałęziachprzemysłu,wktó-
rychcenysprzedażydóbrgotowychniepokrywałykosztówprodukcji
bądźzapewniałyjedynieminimalnyzysk,przedsiębiorcyrezygnowali
zprodukcji,zaśzmniejszonapodażpozwalałamarżomtychwciążpro-
dukującychpowrócićwstronęunormalnych”poziomów.Klasycznaeko-
nomianiepotrafiłajednakzakotwiczyćswoichrozważańwdecyzjach
iwyborachkonsumenta.TakicelpostawiłsobieCarlMenger.
Mengerrozpoczynarozumowanieododwołaniasiędoprawaprzyczyny
iskutku,którepozwalaczłowiekowirozpoznaćzależnościrządząceświa-
temzewnętrznymiwykorzystaćjedotakiegodziałania,którezaspokoi
jegopotrzeby.Kolejnodzielidobranatakie,którychdostępnailośćprze-
kraczałącznepotrzebyludzizwiązaneztymidobrami(inazywajedobra-
minieekonomicznymi),oraznatakie,którychniemawwystarczającej
ilości,abyzaspokoićwszelkiezwiązaneznimipotrzeby(dobrarzadkie).
Teostatnienazywadobramiekonomicznymiiwzględemnichodbywa
sięludzkiedziałanie,naktóreskładająsięm.in.porządkowaniepotrzeb
