Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
potwierdzaćmożewiadomośćwysłanaprawdopodobniedosynaNatansoh-
na,Mordechaja.Pisarzprosiłwniejopilneodesłaniebrulionówzhisto-
riąjegożycia,którąmiałjeszczenadziejęuzupełnić50.Wliściedatowa-
nymprzypuszczalniena7listopada1845rokuikierowanymdoJaakowa
Kacenelson,oddanegoucznia,kopistyimecenasa,opisałzeszczegółami
warunkiitrybpracynadautobiografią:
Kupiłemnatwójrachunekpółbutelkinajlepszegorumuitrochę
cukru.[…]Przednastaniemporankapoczułemgłębokowmym
wnętrzucudownedziałanie,którezwykłemodczuwaćwczasie,gdy
kierujemnąduchpisarzy.Doznałemwzruszenia,wziąłempióro
ipapier,aduchamegorozgrzałem[kawą-A.P.].[…]Wyciągnąłem
brulionyAwiezeraiczytamjewłaściwieażdodziś.[…]Wypełniłem
bliskotrzyarkuszewksiążce.[…]Nieojcemtejksiążkijestem,lecz
raczejjejmatką,gdyżwcierpieniujązrodziłem51.
WtymsamymliścieGincburgprzyznawałsięrównieżdopracynad
dziełemprzezczterydnibezprzerwyorazdozmaganiasięwtymczasie
zatakamikrwawegokaszlu52.
Przedstawionapokrótcekorespondencjaniepozwalanajednoznaczne
ustalenieposzczególnychetapówpracynadautobiografią.Jeślizaramycza-
soweprzyjąćrok1828i1845,dziełopowstawałobyprzynajmniejprzezsiedem-
naścielat.Hipotezatabudzijednakwątpliwościzewzględunastosunkowo
jednolityiniewskazującynatakdługiodcinekczasustyltekstu.Ponadtojuż
wpierwszymliścieGincburgdonosiłoopisaniupierwszychsiedemnastulat
swojegożycia,awięcdokładnietylu,ileobejmujeobecnawersjajegodzie-
jów.TekstAwiezerapoddawanybyłprawdopodobnieprzezcałytenczaslub
tylkowostatnichlatachżyciapisarzazabiegomredakcyjnym,poprawkom
iuzupełnieniom.Znanydziśczytelnikomutwórmożestanowićefektkoń-
cowykilkurewizjitekstuoryginalnegolubjegorozszerzonejwersji.Zaideą
późnegouzupełnieniadziełalubjegokorektyprzemawiato,iżnakartach
autobiografiiautorkilkukrotnieopisujeprocespowstawaniatekstuiwuwa-
gachtychprzedstawiasiebiejakoosobę,którejwrazzwiekiemprzyszłomie-
rzyćsięzeflsłabąpamięcią,ociężałągłowąiprzytępionymsercem”(rozdział3).
Wizjadojrzałego,cierpiącegozpowoduchorobyipozbawionegozłudzeń
mężczyznydokonującegorozrachunkuzokresemdzieciństwaidorastania
50
S.Werses,Mawo,s.17.WersesopierasięnaliścieGincburgawDwirze-zob.M.A.Gincburg,Dwir,t.2,
s.50.
51
52
Tamże.
M.A.Gincburg,Dwir,t.2,s.87,za:S.Werses,Mawo,s.18.
XXIV
Wstęp
