Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Studiumprzypadku
11
Przykład1.2
BentFlyvbjergdowodzi,żeuważnydobórprzypadkudobadaniamoże
wznacznymstopniuprzyczynićsiędomożliwościgeneralizacjiwyników.
JakoprzykładpodajebadanieautorstwaJohnaH.Goldthorpe’aiwspółpra-
cowników(1969).Miałoononaceluprzetestowanieteoretycznegotwier-
dzeniaozanikuklasspołecznych,wtymzwłaszczatożsamościikonfliktów
klasowych.Zjawiskotomiałowynikaćzosiągnięciaprzezprzedstawicielikla-
syrobotniczejstatusumaterialnegocharakterystycznegodlaklasśrednich,
cowedługprzywołanejteoriimiałoprowadzićdozanikustylużyciaizwią-
zanychznimnormiwartościspecyficznychdlaklasyrobotniczejorazdo
zastępowaniagostylemżyciaklasyśredniej.Dobadaniawybranoprzypadek
miastaLuton,wówczasdoskonaleprosperującegocentrumprzemysłowego
zwysokimpoziomemzarobkówistabilnościspołecznej,czylizcechami
uznawanymiwteoriizasprzyjającerozwojowitożsamościtypowejdlaklas
średnich.Wtokubadaństwierdzonojednakistnienieautonomicznejisil-
nejkulturyklasrobotniczych.Odkrycietopozwoliłonamodyfikacjęwiedzy
teoretycznej.
OpisanymechanizmopierasięnalogicePopperowskiejfalsyfikacji,która
zakłada,żeznalezienieobserwacjisprzecznejztwierdzeniemteoretycznym
pozwalanaobalenieteorii.Zarównojednakwprzypadkunaukścisłych,jak
inaukspołecznychnieposługującychsięprawamiuniwersalnymi,można
mówićjedynieofalsyfikowaniuwznaczeniu„miękkim”:otestowaniuposzcze-
gólnychhipotezbędącychczęściąsystemuteoretycznego.Teoriijakosystemu
niedasięobalić(Kuhn2001),możnajątylkopoddaćmodyfikacjilubodrzucić
jakomałoużyteczną.
Źrodło:Flyvbjerg(2006).
sięwypowiadać,idobranieprzypadkówtak,byznalazłsięwśródnich„repre-
zentant”każdegozwyróżnionychtypów.Kryteriatworzącetęróżnorodność
powinnybyćuznanezazmienneistotnewbadaniu.
Wykorzystaniedrugiejstrategiijeststosunkoworzadkiewbadaniachjako-
ściowych.Możemyjednakdobraćpróbętak,żeobejmieonacałąbadanąpopu-
lację(np.wszystkiefirmydziałającewdanejbranży).
Trzeciastrategiałączywsobielogikęuogólnieniateoretycznegozgenera-
lizacjąnapopulację,ponieważzastosowanawbadaniachteoriamożewzałoże-
niudotyczyćpodstawowychstrukturporządkuspołecznego,mającychwdanym
obszarzedociekańwymiaruniwersalny.Przykłademmogąbyćbadanianad
sposobamiposługiwaniasięjęzykiem,należącedotradycjisocjolingwistycznej
alboanalizykonwersacyjnej.Możemybadaćstrukturyjęzykowedanejgrupy
etnicznej,analizującpojedynczyprzypadek(czyliosobęposługującąsiętymję-
zykiem),gdyżogólnastrukturajęzykaizasadyjegostosowaniasąobecnewwy-
powiedzikażdegoużytkownika(przykłademsąbadaniaBenjaminaLeeWhorfa
