Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ELEMENTYPROCESUBADAWCZEGO
KatarzynaArchanowicz-Kudelska
II.RYNEKBADAWCZY
,ORGANIZACJAPRACY
AGENCJIBADAWCZEJIZARZĄDZANIE
PROJEKTAMIBADAWCZYMI
WSTĘP
Celemrozdziałujestukazaniepolskiegorynkuba-
dawczegoodczasujegopowstaniadowspółczesno-
ści.Opisanotakżesposóborganizacjifirmybadaw-
czejocharakterzekomercyjnym,profesjębadacza
rynkowego,atakżeschematprowadzeniaprojektu
badawczego(zarównoodstronyteoretycznej,jak
ipraktycznej),pokazującproblemykomunikacyjne,
jakiemogąsiępojawićnaliniibadacz-zlecenio-
dawcabadańpodczasrealizacjitakiegoprojektu.
2010Polskirynekbadawczyhistorycznie
iwspółcześnie
201010Polskirynekbadawczyprzed1989r0
Zwyczajowouważasię,żebadaniaspołeczneiryn-
kowerozwinęłysięwnaszymkrajudopierowlatach
90.XXw.,czylipoprzełomiepolitycznymizmianie
systemowej.Niejesttodokońcaprawda,bopierw-
szebadaniaankietowedotyczącewarunkówżycia
prowadzonowPolscejużwlatach20.XXw.
W1935r.przeprowadzonopierwszebadaniasocjo-
logicznemetodąankietypocztowej1.
PoIIwojnieświatowejnastąpiłoszybkieodrodzenie
badańspołecznych,przedewszystkimwsocjologicz-
nychośrodkachakademickich,główniewWarszawie
iwŁodzi2.W1950r.rozpocząłzaśdziałalnośćin-
stytut,któregocelembyłybadaniaspołeczne,Insty-
tutRynkuWewnętrznegoiKonsumpcji(IRWiK).
W1957r.powstałpierwszywkrajachkomunistycz-
nychprofesjonalnyinstytutbadaniaopiniiOśrodek
BadaniaOpiniiPublicznej(OBOP)3.Realizowałon
główniebadaniaankietowenadużychreprezenta-
tywnychpróbach.Cociekawe,zpowodutrudności
budżetowych,podstawąbadańwtereniebyła,jak
nazwalibyśmytodziś,wolontariackasiećankieter-
ska,czyliludziepracującybezwynagrodzenia4.
Badania,inaczejniżwkrajachzachodnich,nie
dotyczyłyanalizpolitycznych,bowówczesnejsytu-
acjigeopolitycznejniebyłotomożliwe.Ośrodek
BadaniaOpiniiPublicznejzajmowałsiębadaniami
społecznymi,anawetanalizamirynkowymi,choć
niedokońcawtakimsensie,wjakimrozumiemy
jedzisiaj-sprawdzanonp.ocenęzaopatrzenia
iusług,sytuacjęmaterialnąludnościczykonsump-
cjęalkoholu5.Próbąbadańspołecznychbyłytakże
sondażeprzedwyborczew1959r.prowadzone
przezOśrodekBadaniaOpiniiPublicznejiStudiów
Programowych(OBOPiSP)TVP
.Ośrodekstracił
jednakswojąautonomięwpołowielat60.XXw.
iodzyskałjądopierow1970r.,powydarzeniach
grudniowych
6.
W1966r.InstytutHandluWewnętrznego(IHW)
przedstawiłRamowekierunkisystemubadańrynku
wjednostkachhandluwewnętrznego.Wopracowaniu
1Sondażdotyczyłpostawwobecstudiowania,warunkówżycia,aspiracjiżyciowychipostawpolitycznych;zob.P.T
.Kwiatkowski,Początki
badańopiniipublicznejwPolsce(1956−1964),w:Ideeaurządzanieświataspołecznego.KsięgajubileuszowadlaJerzegoSzackiego,red.E.Nowicka,
M.Chałubiński,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1999,s.172.
2P.T
.Kwiatkowski,Początkibadań…,dz.cyt.,s.173.
3K.Staszyńska,Marka.Konsument.Badacz.Spotkanianarynku,WoltersKluwerPolskaS.A.,Warszawa2013,s.23;P.T
.Kwiatkowski,
Początkibadań…,dz.cyt.,s.178.
4A.Pawełczyńska,1960,za:P.T
.Kwiatkowski,Początkibadań…,dz.cyt.,s.179.
5A.Wódkowski,BadaniarynkuiopiniiwPolsce,w:KatalogfrmbadawczychPTBRiO,red.A.Wódkowski,Brief,Warszawa2002,s.8.
6K.Staszyńska,Marka…,dz.cyt.,s.27.
20
Elementyprocesubadawczego
