Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarcinBągard
MichałDubrawski
III.DOBÓRPRÓBYIWAŻENIE
WBADANIACHOFFLINEIONLINE
WSTĘP
Wtejksiążceopisanychzostałowieletypówbadań
marketingowychocharakterzeilościowym.Badania
ilościowezgodniezeswojąnazwąodpowiadająna
rozmaitepytaniaoliczbęlubilość,dotyczącejakiejś
interesującejnaszbiorowości.Zbiorowośćtaka(tzw.
populacja)możebyćbardzolicznaiwówczasbezpo-
średniebadaniewszystkichjejelementówmożesię
okazaćniepraktycznelubnieuzasadnionezewzględu
nakosztyiczas.Ztegowzględubadanietakieopiera
sięzwyklenawybranychelementachinteresującejnas
populacji,tj.próbie,anastępnieuogólniasięwyniki
takiegobadanianacałąpopulację.Wzależnościod
tego,jakprzeprowadzisiędobórpróby,możebyćona
mniejlubbardziejudanąnminiaturąpopulacji”
.Wsta-
tystyceużywasiępojęcianpróbareprezentatywna”,
któreoznacza,żemożnauogólniaćwynikipomiarów
ztakiejpróbynapopulację.Próbęreprezentatywnąze
względunabędąceprzedmiotemzainteresowaniaba-
daczacechystatystycznemożnadobieraćzapomocą
tzw.metodyreprezentacyjnej.Dziękizastosowaniu
metodyreprezentacyjnejuzyskujemypróbę,zktórej
pomiarymogąbyćuogólniane,zaśdlatakiegouogól-
nieniamożliwejestoszacowaniebłędów,jakimiobar-
czonesąuzyskanewyniki.Znajomośćtychbłędów
pozwalaokreślić,dojakiegostopniamożemyufać
uzyskanymwynikom.Badanieopartenareprezenta-
tywnejpróbietotzw.badaniereprezentacyjneijest
onostandardemwprzypadkubadańnaukowych1.
Wbadaniachmarketingowychwybórmetodydobo-
rupróbydobadaniajestpodyktowanychęciązdoby-
ciawiedzyużytecznejwpodejmowaniudecyzjimar-
ketingowych.Celemjestuzyskanieprecyzyjnego
pomiarukosztemiwczasie,któresąakceptowalne
dlaklientaibadacza.Czynnikkosztowyiczasowy
mawiększeznaczeniedlaklientówzamawiających
badaniamarketingoweniżwbadaniachnaukowych,
asąteżmetodydoborupróbytańszeiszybsze2wre-
alizacjiniżmetodareprezentacyjna.Ztegowzględu
próbęwbadaniachmarketingowychzazwyczajdo-
bierasięinaczejniżwbadaniachocharakterzeaka-
demickim.Metodytemożnaokreślićjakonieproba-
bilistyczne.Niestety,próbauzyskanazaichpomocą
niepozwalaoszacowaćbłędów,jakiepopełniamy
przyuogólnianiuwynikównapopulację.Tymsa-
mympojawiasięniepewność,nailewynikiuzyskane
zpróbyrzeczywiścieodpowiadająpopulacji.Badacz
rezygnującyzmetodyreprezentacyjnejnarzecztań-
szychiszybszychalternatywmusiliczyćsięzbra-
kiemtejwiedzy.Przypodejmowaniudecyzjiozamó-
wieniubadaniazokreślonąmetodądoborupróby
klientpowinienwsposóbświadomydokonywaćwy-
borumiędzyniepewnościątrafnościwynikówijej
kosztamiaczasemoczekiwanianawynikiiprzezna-
czonymnaprojektbudżetem(rycina3.1).
Wpraktycetrudnozważyćww.czynnikidlaprób
nieprobabilistycznychzewzględunato,żeniewiemy,
1Pojęciepróbyreprezentatywnejbywarozumianenawielesposobów.Ichzestawieniemożnaznaleźćwseriiartykułów(W
.Kruskal,F.Mo-
steller,RepresentativeSampling,I:Non-ScientifcLiterature,nInternationalStatisticalReview”1979,47(1);W
.Kruskal,F.Mosteller,Representative
Sampling,II:ScientifcLiterature,ExcludingStatistics,nInternationalStatisticalReview”1979,47(2);W
.Kruskal,F.Mosteller,RepresentativeSam-
pling,III:TeCurrentStatisticalLiterature,nInternationalStatisticalReview”1979,47(3);W
.Kruskal,F.Mosteller,RepresentativeSampling,IV:
TeHistoryoftheConceptinStatistics,1895−1939,nInternationalStatisticalReview”1979,48(2)),wrozbiciunakontekstnaukowyimniejprecy-
zyjny,alełatwiejszywodbiorzekontekstpopularnonaukowy.Pojęciereprezentatywnościjestdyskutowanewpodręczniku(G.Lissowski,J.Ha-
man,M.Jasiński,Podstawystatystykidlasocjologów,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2008),atakżewmonografii(P
.Jabkowski,
Reprezentatywnośćbadańreprezentatywnych.Analizawybranychproblemówmetodologicznychorazpraktycznychwparadygmaciecałkowitego
błędupomiaru.WydawnictwoNaukoweUniwersytetuim.AdamaMickiewiczawPoznaniu,Poznań2015).
2Stosunkowokrótkiczasoczekiwanianawynikiczęstoprzesądzaowyborzemetodynieprobabilistycznejzamiastmetodyreprezentacyjnej
idotyczytorównieżdużychfirmzlecającychbadaniamarketingowe,któredysponujądużymibudżetamibadawczymi.
35
III.Dobórpróbyiważeniewbadaniachofineionline
