Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tycemedycznejuduchaepidemii”imorowegopowietrzabakteriami,awkrótce
takżewirusaminieprzychodziłołatwo.OdkryciaPasteuraiKochaprzyjmo-
wanebyłyprzezwielusceptycznie.Zpodobnąniechęciąodnoszonosię
wlatachczterdziestychubiegłegowiekudozaleceńSemmelweissa,bystudenci
medycynyprzychodzącydopołożnicwprostzprosektorium,myliręceroztwo-
remsodykaustycznej.Miałotozapobiegaćszerzeniusięgorączkipołogowej.
Jeszczewtedywierzono,żesprawcąinfekcjimiałbyćgeniusepidemicus.Semmel-
weiss,wówczasasystentklinikipołożniczejwWiedniu,zauważył,częstość
zachorowańpołożnicwzrastała,gdynaoddzialeobecnibylistudencimedy-
cyny,którzychorobęuprzynosili”zprosektorium.Poopublikowaniuswoich
wynikówSemmelweissmusiałopuścićklinikę,zmarłwBudapeszcie,znękany
krytyką,apotemobojętnością.Byłzbytsłaby,byobalićpanującewówczas
poglądy.
WkilkanaścielatpóźniejJosephLister,chirurgzeSzkocji,opierającsięna
pracachPasteura,opisałzastosowanąprzezsiebiemetodęużyciaantyseptyków,
międzyinnymisody,kwasukarbolowegoifenolu,doodkażanianarzędzi
idezynfekcjipolaoperacyjnego.
Pasteur,choćniebyłlekarzem,zająłsięzagadnieniemzapobieganiachoro-
bomzakaźnym.Jakjużwcześniejnapisano,opracowałizastosowałwpraktyce
metodyszczepieńzapobiegawczychprzeciwkocholerzedrobiu,wąglikowi,
anadewszystkoprzeciwwściekliźnie.Tenwielkisukcespierwszegoułowcy
mikrobów”przezniektórychzostałprzyjętynieprzychylnie,powstałonawet
MiędzynarodoweTowarzystwoPrzeciwnikówSzczepień.Byłtojużjednak
ostatniopórprzeciwnikówbakteryjnejteoriichoróbzakaźnych.
ZachęconypowodzeniemPasteura,podobnądrogąpróbowałiśćKoch.
Szukałonspecyficznejterapiiprzeciwzarazkomgruźlicy.Wroku1890ogłosił
wynikipozytywnych,jakwówczassądził,zastosowańczynnika,któregopocho-
dzeniaisposobuuzyskaniapoczątkowonieujawnił,aktórymiałzwalczać
infekcjegruźlicyuludzi.TenczynnikKochazostałwkrótcenazwanytuberku-
liną.Okazałosięjednak,żetuberkulinaniejestlekiemprzeciwzarazkomgruź-
licy,aprzeciwnie,wprowadzonadochoregoorganizmupowodowałachorobę,
anawetdośmierć.NiewątpliwybłądKochaibezkrytycznychlekarzy,którzy
zaczęlistosowaćtuberkulinęjakolekprzeciwgruźlicy,stałsięprzyczynąlicz-
nychzgonówipoważnymostrzeżeniemprzedpochopnymstosowaniemwyni-
kówodkryćnaukowych.
Wnowywiekludzkośćwchodziłaznowyminadziejami.DziękiKochowi
ijegowspółpracownikompoznanosprawcówwielugroźnychchoróbzakaź-
nych,otwartabyładrogadoodkryciawirusów.Acorównieważne,nauka
ipraktykawskazałykierunekzwalczaniazarazkówmiałanimbyćseroterapia
iinnerodzajeszczepień,naprzykładatenuowanymizarazkami(jakdoradzał
Pasteur),lubnawetżywymi.Przyszłośćpokazaćmiałajednakinnąjeszcze
drogę,wwieluprzypadkachskuteczniejsząniższczepienia.Byłatochemiotera-
pia,leczeniesubstancjamichemicznymi,kontynuatorkasławnejniegdyśjatro-
chemii(grec.iatrosuzdrowiciel,lekarz).
4