Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
CzęśćI.Międzynarodowyanarchizm
zrównymszacunkiem,cowykluczaskrajneformyetycznegopartykularyzmu13.
Wedługtejperspektywypaństwo,dysponującochronąsystemumiędzynarodo-
wego,któregojestczłonkiem,maprawosprzeciwuwobecingerencjiobcych
podmiotówwpolitykęwewnętrzną,jeślinienaruszaonopodstawowychwar-
tościliberalnych.
Czwartąformąrówności,którąznajdujemywomawianychteoriach,jest
równośćekonomiczna.Wwymiarzemiędzynarodowymformataprzejawiasię
przedewszystkimwteoriachmaksymalistycznychimediującychwpostacikon-
cepcji„pierwotnej,równejwłasnościglobu”14oraz„globalnegoegalitaryzmu
przypadku”15.Samspórorównośćekonomicznąmiędzyminimalistamiimaksy-
malistamikoncentrujesięnadwóchproblemach.Popierwsze,czymożnatrak-
towaćrównośćekonomicznąjakokwestiętylkowewnątrzpaństwową.Podrugie,
jeśliprzyjmiemyperspektywęglobalną,czybędziemyuznawalizasprawiedliwe
zasadylibertariańskieiwolnorynkowe,kładącenacisknaformalnewymogirów-
ności(równośćwarunków),czyraczejegalitarne,podkreślająceznaczenieredys-
trybucji(równościzasobów)16.
Teczteryformyrównościwróżnejproporcjibędziemożnaodnaleźćwkaż-
dymzomawianychstanowisk,choćnajbardziejwidocznebędądwie:równość
moralna,stanowiącapodstawęrównościwobecprawa,orazrównośćekono-
miczna.Zasadarównościmoralnejbędziestanowićaksjologicznypunktwyjścia
dodyskusjiokażdejinnejformierówności,ponieważjakopodstawowystandard
przyjmująwszystkiegłówneodmianyliberalizmu.Równośćmoralnajestto
równośćpodwzględemgodnościiszacunku.Jejwykładniawiążesięzprzeko-
naniemopodobieństwieróżnychosóbwyłączniepodpewnymiwzględami-nie
zaśzzałożeniem,żeosobytetakiesamelubpowinnybyćzawszetraktowa-
newtensamsposób17.Wpodstawowymrozumieniurównośćmoralnaoznacza
odgórnieprzyjętysposóbtraktowaniaosóbjakorównychsobie,tj.ztakąsamą
uwagąiszacunkiem,niezaśzasadętraktowanialudzijednakowo18.Wartoprzy
tymzauważyć,żedlaliberałówwepocetzw.późnejnowoczesności(gdypoglądy
dotyczącemetafizyki,religiiitradycjiutraciłyswójstatustwierdzeńuniwersal-
13Zob.P.Pettit,Republicanism.ATheoryofFreedomandGovernment,OxfordUniversityPress,Oxford
1997;S.Scheffler,Whatisegalitarianism?,PhilosophyandPublicAffairs”,32(1)/2003,s.5-39.
14Zob.rozdział11.
15Zob.K.-Ch.Tan,Luck,institutions,andglobaldistributivejustice.Adefenceofgloballuckegalitari-
anism,„EuropeanJournalofPoliticalTheory”,10(3)/2011,s.394-421;S.Caney,JusticeBeyond
Borders.AGlobalPoliticalTheory,OxfordUniversityPress,Oxford2005.
16Częśćautorówuważa,żemożliwerównieżrozwiązaniapośrednie.Zob.częśćIVksiążki.
17T.Nagel,EqualityandPartiality,OxfordUniversityPress,NewYork1991.
18R.Dworkin,Biorącprawal,s.277-330.