Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Bezstronnośćsąduwkonwencjachorazinnychdokumentachmiędzynarodowych
Akcentującwskazanepowyżejcechycharakterystycznestrasburskie-
gosystemuochronyprawczłowieka,niesposóbniezwrócićuwaginadwie
dodatkowekwestie.Wanaliziezagadnieniaprawadorzetelnegoprocesu
zwracauwagęfakt,żekoncepcjatajestinterpretowanaprzezEuropejski
TrybunałPrawCzłowiekaszeroko.Pozabowiemwyrażonymiwprost
wprzepisieart.6ust.1KonwencjiEuropejskiejelementamirzetelnego
procesu–prawemdoniezależnego,bezstronnegosąduustanowionego
ustawą,publicznegorozpoznaniasprawywrozsądnymterminie,publicz-
negoogłoszeniawyroku,domniemanianiewinnościorazuprawnieńza-
wartychwart.6ust.3składającychsięnatzw.minimumprawadoobrony
–Trybunałstrasburskiwskazujewswoimorzecznictwienainnewymogi,
którezawartesąimplicitewtejkoncepcji.Tytułemprzykładuwskazaćmoż-
nanawywiedzionezomawianegoprawa:koniecznośćposzanowania
powagirzeczyosądzonej
107
,równouprawnieniestron
108
,obowiązekuzasad-
nianiarozstrzygnięćprocesowych
109
czygeneralnązasadęzapewnienia
możliwościosobistegoudziałuoskarżonegowpostępowaniusądowym
110
.
Jesttodowodemszerokiegozakresuprzedmiotowegoprawadorzetelnego
procesukarnego.Drugąistotnąkwestiąjesttakżeszerokizakrespodmio-
towytegoprawa.Dotyczyonobowiemkażdegopodlegającegojurysdykcji
państwa-stronyKonwencjiEuropejskiej.Dostrzecmożna,żetakisposób
regulacjizakresupodmiotowegouniezależniazakresochronyodnarodo-
wościosobypokrzywdzonej,jejmiejscazamieszkaniaatakżeodtego,czy
naruszenieprawzagwarantowanychwkonwencjimamiejscenaterytorium
państwa-stronyKonwencji
111
.Uwagęzwracatakżeszerokainterpretacja
sformułowaniaprzepisuart.34KonwencjiEuropejskiejuprawniającego
osobyfizyczneiprawne,grupyjednostekorazorganizacjepozarządowe
downoszeniaskargdoTrybunałustrasburskiego.Ichoćniemamożliwości
wniesieniadoTrybunałutzw.actiopopularis,askarżącymusibyćpokrzyw-
107
Por.orzeczenieETPCzzdnia25lipca2002r.wsprawieSovtransavtoHoldingprzeciwko
Ukrainie(skarganr48553/99),§74;orzeczenieETPCzzdnia28października1999wsprawieBru-
mărescuprzeciwkoRumunii(skarganr28342/95),§61–62.
108
Por
.szerokootymuprawnieniuiorzecznictwieEuropejskiegoTrybunałuPrawCzłowieka
wtejkwestii:M.Wąsek-Wiaderek,Zasadarównościstronwpolskimprocesiekarnymwperspektywie
prawnoporównawczej,Kraków2003,passim.
109
OrzeczenieETPCzzdnia24kwietnia2001r.wsprawieB.iP
.przeciwkoWielkiejBrytanii
(skarganr36337/97i35974/97),§32.
110
Por
.np.orzeczenieETPCzzdnia28lutego2008r.wsprawieDemebukovprzeciwkoBułgarii
(skarganr68020/01),§44–45.
111
Szerzej:L.Zwaak(w:)P
.vanDijk,F
.vanHoof,A.vanRijn,L.Zwaak(red.),Theoryand
PracticeoftheEuropeanConventiononHumanRights,Antwerpia-Oksford2006,s.13–23.
49
