Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Dostępnośćusługpublicznych-analizaliteraturyprzedmiotu
WykorzystanieGISniesiejednakzesobąograniczenia.Analizywykonane
zapomocątegonarzędzianajczęściejskupiająsięnaprzedstawianiuilościowych
danychpunktowychidemograficznych,niepretendujązaśanidowyjaśniania,
anidozrozumieniaprzedstawianychprzeznieschematówzachowań(Lubienski
2018;Yoon,Lubienski2018).Częstoobrazproblemówprzedstawianyzapo-
mocąGISjestniekompletny,nieukazujeróżnorodnościwdostępieiwużytko-
waniuusługpublicznychorazichjakości.Choćprzedstawiacodziennedrogi
mieszkańcówibariery,jakienapotykają,niemówiotym,jakfaktycznieusługi
publicznesąprzeznichpostrzegane.Intencje,powodyorazpraktykistojąceza
przestrzennymischematamipozostająniezrozumiane.
Podczasgdymetodybadańzaproponowaneprzezgeografówdobrzespraw-
dzająsięwidentyfikacjitrendów,częstoniezdolnesądoopisaniakontekstuzda-
rzeńiułatwieniazrozumieniazwiązkówprzyczynowo-skutkowych.Istotnyjest
teżaspektpolityczny.Niezapewnienie(bądźniedostępność)usługpublicznych
staćsięmożejednymzpowodówprotestówczyzaangażowaniaspołecznego
(Castells1983).Daneprzedstawianeprzezgeografównieuwzględniająrównież
efektusąsiedztwailokalnejwspólnoty3.Naprzykład,cowykażędalej,decyzje
dotycząceszkolnictwaiochronyzdrowiapodejmowanesązazwyczajwgronie
rodzinnym:znaczącąrolęodgrywajątakżesąsiedziigrupyznajomych.
Społeczno-ekonomiczneograniczenia
wdostępnościusługpublicznych
Społecznywymiardostępnościjestprzedmiotemanalizsocjologóworaz
badaczyspecjalizującychsięwzagadnieniachpolitykispołecznej.Badaniaztego
zakresuczęstoskupiająsięnawpływiestatususpołeczno-ekonomicznegona
dostępnośćusługpublicznychistanowiąpróbęodpowiedzinapytanie,nczy
człowiekposiadaśrodki,status,położeniespołecznedoosiągnięciajakiegoś
miejscalubdobra”(Guzik2003,s.34).Wtympodrozdzialeopiszęanalizy
rozwijanenagrunciepolitykispołecznejorazsocjologiiwykazującezwiązek
pomiędzystatusemspołeczno-ekonomicznymosobyadostępnościąusługzza-
kresuedukacjiiochronyzdrowia.
3TakizarzutstawiająGISYooniLubienski(2018).Przykłademprzytaczanymprzezau-
torówsąanalizywyborówszkoły(schoolchoice)zwykorzystaniemGIS.Opierającsięnawizu-
alizacjach,możnastwierdzić,żeszkoływybieraneprzezprzedstawicieliklasyludowejznajdują
sięwmniejszymoddaleniuodichdomówniższkoływybieraneprzezgrupyowyższychdo-
chodach.Abyzrozumiećteróżnice,niewystarczyjednakżeprzeanalizowaniemapy.Badacze
zwracaliuwagę,żewynikająonenietylkozewzględówpraktycznych,leczrównieżzczynników
ekonomicznych(np.lokalnaszkołaoferowaćmożeuczniomdarmowezajęciapozalekcyjne)czy
społecznych(osobymogąmiećsilnewięzisąsiedzkie,cousprawniaopiekęnaddziećmi).
24
