Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1070TranskrypcjafitranslacjatRNA
37
Nabiosyntezębiałekskładająsiędwaprocesy>1.106-1.108]-transkrypcja
itranslacja.
Transkrypcjapoleganaprzepisaniuinformacjizapisanejwsekwencjipoje-
dynczejniciDNAnacząsteczkitRNA(patrzrozdz.1.6).SyntezatRNAodbywa
sięnajednejzdwóchniciDNAnoszącejnazwęnicikodującej(drugatonićma-
trycowa)>1.109].PolimerazaRNAprzesuwasięwzdłużnicikodującej9powodu-
jącichrozsuwanie.NastępniezjednejniciDNAzostajeprzepisanainformacja
nazasadziekomplementarnościnamatrycętRNA(nukleotydyuracyluwmRNA
zajmująmiejscetyminywDNA).Sygnałemdoterminacjijestspecyficzna
sekwencjazasad(udziałUUA9UAG9UGA-kodonyterminacyjne).
TranskrypcjipodlegaodcinekDNAodpromotoradoterminatora.Matryca
jestodczytywanawkierunku3Vĺ5V9anowacząsteczkamRNApowstajewkie-
runku5Vĺ3V.Procestenodbywasięwobrębiejądrakomórkowego.Abyproces
transkrypcjimógłsięrozpocząć9enzympolimerazaRNAmusiprzyłączyćsię
doodpowiedniegomiejscanaDNAzwanegopromotorem(zawiera3zasady9
tzw.kodonstartowyAUG.)(patrzrys.1.11.podrozdz.1.5).
Z64istniejącychkodonówtylko3znich.UUA9UAG9UGAnieoznaczają
żadnegoaminokwasu(sątotzw.kodonyterminacyjne).KodonAUG(oznacza-
jącymetioninę)rozpoczynasyntezębiałka(awniektórychprzypadkachkodon
GUG)poprzyłączeniudorybosomu.
Translacja(tRNA)poleganaprzekazaniuinformacjioDNAdorybosomów
wkomórkach(patrzpodrozdz.1.6)>1.108].Syntezabiałekjestprzeprowadzana
przezrybosomy9któresyntezująłańcuchpeptydowyzkolejnychaminokwasów
dostarczanychprzezcząsteczkinukleotydówtRNA(transportującyRNA).
Translacjajestprocesemodpowiedzialnymwkomórcezasyntezębiałek.
WczasietranslacjiinformacjazakodowanawmRNAzostajewykorzystana
doustaleniakolejnościaminokwasówwbiałku.
ReakcjewiązaniaaminokwasówzakodowanychwmRNAkatalizująodpo-
wiednieenzymynazywanesyntetazamiaminoacylo-tRNA9aenergianiezbędna
dotegopochodzizhydrolizytrifosforanuadenozyny(ATP)(patrzpodrozdz.2.13.1).
Azatem9doprzebiegutranslacjipotrzebnesąnastępująceelementy>1.103].
-mRNA(matrycowyRNA)stanowimatrycedosyntezybiałek(translacji).Ko-
lejnośćaminokwasówzapisanajestwsekwencjinukleotydówmRNAzapo-
mocąkodugenetycznego;każdyaminokwaskodowanyjestprzeztrójkęnukle-
otydówzwanąkodonem(patrzpodrozdz.1.6);wczasietranslacjiinformacja
zakodowanawmRNAzostajewykorzystanadoustaleniakolejnościamino-
kwasówwbiałku;
-tRNA(transportującyRNA)przenosizaktywowaneaminokwasydorybo-
somów.Wwynikutranslacjisądołączonecząsteczkiaminokwasówzakodo-
wanychprzezDNA(rys.1.16)>1.24];aminokwasy9zostająpołączoneztRNA
zapomocąwiązańkowalencyjnych;wkomórkachznajdujesięzazwyczajod
31do40rodzajówtRNA9zktórychkażdyjestodpowiedzialnyzawiązanie
jednegoz20aminokwasów(rys.1.16);
