Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.nJa”wobecindyferencjijakonbezgranicznegooceanu”
33
NarzucasięprzedewszystkimuwagaoprzerażeniuautoraTrakta-
tuonaturzeludzkiejperspektywązanikusiebieorazpodjętychprzez
niegoadhocczynnościachwceluzbudowaniamuruoddzielają-
cegoflja”odmrocznejprzepaści.StrachoddzielaHumelaodwy-
zwania,byflwłasneJamiećzanic”.Śmierćjawisięjakoflwróg”,jako
flzłamoc”,jakoto,conależyodsuwaćodsiebiemożliwienajdalej.
Zfllękiemzłym”powiązanejestwedługBlanchotausiłowanieprze-
słonięciagoflnieprzerwanąrozrywką”.Nieprzypadkowoszkocki
flozofpisze,żeflpotrzechczyczterechgodzinachrozrywki”42wła-
snerozważaniaflozofcznewydająmusięflchłodne,naciągnięte
iśmieszne”43.Wśródflprzyjemnościżycia”,któreodwracająjego
uwagęodproblemówwyłonionychwTraktacieonaturzeludzkiej
wymieniamiędzyinnymidoznaniakulinarne,spotkaniatowarzy-
skieoraznamiętnościzwiązanezgrąwtryktraka.Namarginesie
nasuwasięuwaga,żetryktrakjest,coprawda,grąplanszową,ale
byćmożewskłonnościHumeladoniejwidziećmożnazapowiedź
współczesnejfascynacjigramikomputerowymi.Czyżdzisiejszy
gracz,któryspędzacałedniinocenapokonywaniukolejnychpo-
ziomówjednejzwieludostępnychgier,nieuciekaprzedświado-
mościązanikaniawłasnegoflja”?
Ekstremalnąpróbękontynuowaniaaktówantycypacjiindyfe-
rencjiprzerwanąprzezHumelawobliczuperspektywyzatapiania
flja”wflbezgranicznymoceanie”(indyferencji)odnaleźćmożna
wpowieściMauricelaBlanchotaTomaszMroczny.Znakomityfran-
cuskikrytyk,znanyprzedewszystkimjakoautorPrzestrzenilite-
rackiej44,wedleGeorgeslaPouleta:flJestrównieżnaswójsposób,
wukrytejstrefesiebie,wielkimpowieściopisarzem”45.Nieznaczy
tobynajmniej,żejestautoremnajbardziejznanymlubnajczęściej
czytanym.Wutworachprozatorskichrezygnujeztradycyjnejnar-
42D.Hume,Traktatonaturzeludzkiej,dz.cyt.,s.347.
43Tamże,s.347.
44NatematznaczeniaPrzestrzeniliterackiejBlanchotazob.:P.Mościcki,Wstęp.
MauriceBlanchot:głoszoddali,w:tenże(red.),MauriceBlanchot.Literaturaekstremal-
na,WydawnictwoKrytykiPolitycznej,Warszawa2007,s.10:fl[ś]gdyw1955roku
wydaL’espacelittétaire,uznawanądzisiajzajednąznajważniejszychksiążekpo-
wojennejeseistykiliterackiej,zyskamianoHeglaliteratury(taknazwałgoMichel
Foucault,mającnauwadzezarównorozmachtwórczościBlanchota,jakizdolność
wciąganiacałkiemróżnorodnychstylówidziełworbitęwłasnego,spójnegopro-
jektuliteratury)”.
45G.Poulet,Blanchot,w:tenże,Myślnieokreślona,przeł.orazwstępT.Swoboda,
WydawnictwoKR,Warszawa2004,s.254.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
