Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Podróż1.Nagranicypomiędzyantycypacjąiretrospekcjąindyferencji
racji,toteżichlekturamożeprowadzićnieprzygotowanegoczytel-
nikadodezorientacji46.Należyprzedewszystkimwskazać,że–jak
zauważamiędzyinnymiPouletwMyślinieokreślonej–drugawersja
TomaszaMrocznegofl[ś]przenikniętajestmyśląHusserla,Heideg-
gera,azwłaszczaLévinasa”47.Powieśćpodejmujedotegostopnia
istotneitrudnewyzwania,żefl[ś]«przyjemnośćlektury»jest[ś]
wykluczona,jakoterminzinnegoświata[ś]”48.
Blanchotzdalekoidącymdystansemodnosisiędotekstówlite-
rackich,wktórychautorstarasięuwzględniaćoczekiwaniapublicz-
ności.Stwierdzamiędzyinnymi:flAutorpiszącydlaściśleokreślo-
negoodbiorcytaknaprawdęniepiszewcale:totenodbiorcastaje
siętwórcąidlategoniemożejużbyćczytelnikiem;lekturajesttylko
pozorna,wrzeczywistościjejniema”49.Niejestcelemfrancuskiego
pisarzazyskanielicznegogronaczytelników,którzytaknaprawdę
nieczytają,leczmiłospędzajączasnazerkaniunatekstafrmują-
cyichkonwencjonalneoczekiwania.Istotneczytaniemamiejsce
dopierowówczas,gdystanowipróbęuczestniczeniawważnych
doświadczeniachwnoszonychwtekście.Blanchot,zauważającten-
dencjedowpisywaniasięprzezartystówwkonwencjonalneocze-
kiwania,odcinasięodnich,traktujejakoflintelektualnycyrk”50,na-
zywaflbezmyślnąrozrywką”51,której,jakpamiętamy,poszukiwał
Hume,kiedyporzucałsweradykalnebadaniaflozofczne.Wstrzy-
manieaktówantycypacjiindyferencjinaproguflbezgranicznego
oceanu”,awięcporzuceniewyzwania,byflwłasneJamiećzanic”,
46NaprzykładdlaClaire–jednejzpostacipojawiającychsięwpowieściSe-
rotoninaHouellebecqa–fl[ś]najgorszyokazałsiętekstMauricelaBlanchota,który
przezgodzinęczytaławrozgłośniFranceCulture;jaksamamipowiedziała,nigdy
byjejnieprzyszłodogłowy,żeistniejątakiegówna,topoprostuniewiarygodne,
dodała,żektokolwiekośmielasiępuszczaćtakiebzdety”(M.Houellebecq,Seroto-
nina,przeł.B.Geppert,GrupaWydawniczaFoksal,Warszawa2019,s.104).Warto
jejsłowaumieścićwkontekścieinformacjioniejzawartejwpowieści:flPrzeszłość
zamykałająwkulturzewysokiej,cobyłonieporozumieniem”(tamże,s.104)oraz
wyznaniagłównegobohatera:flOsobiścieniemiałemwyrobionegozdaniaoBlan-
chocie,pamiętałemtylkozabawnyakapituCiorana,wktórymtłumaczył,żeBlan-
chotidealniesięnadajedonaukipisanianamaszynie,boczłowieka«nierozprasza
żadensens»”(tamże,s.104).
47G.Poulet,Myślnieokreślona,dz.cyt.,s.258.
48G.Jankowicz,P.Mościcki,Blanchot:scenapierwotna,dz.cyt.,s.199.
49M.Blanchot,Literaturaiprawodośmierci,dz.cyt.,s.13.
50Por.:C.Rowiński,ProlegomenadopismMaurice’aBlanchota,flLiteraturana
Świecie”(1996),nr10,s.117.
51Por.:tamże,s.117.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
