Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturowahistoriawieloraczkówwzarysie
27
uważałytakienarodzinyzaDzłyznak”.Zainteresowaniebadaczytymtematem
zaowocowałopowstaniemrozwijającegosiędodziśobszarubadańzwiązanego
znarodzinamiwieloraczkówwAfryce90.Podobnebadania,namniejsząskalę,
dotyczątakżeplemionindiańskich91.
Niecopobocznymtematemwhistoriibadańnadciążąmnogąjestprężnie
rozwijającysięwXXw.nurtbadańpoświęconyzagadnieniuDboskich/nie-
biańskichbliźniąt”92,będącywypadkowąrozwojureligioznawstwakomparaty-
stycznego,językoznawstwaiindoeuropeistyki.Przedmiotemzainteresowania
badaczyjestmotywboskichbliźniąt,synówboganieba,występującywwielu
mitologiachopodłożuindoeuropejskim
93
.CechąwarunkującąDindoeuropejski”
charakterparybracijestzwiązekpostacizkońmi,wszczególnościzpowoże-
niemrydwanem-wynalazkiemIndoeuropejczyków
94
.Dotejkategoriizaliczasię
90Przykładoweprace:J.R.Harris,ARecentTwin-Murderł,passim;I.Schapera,Customs
RelatingtoTwinsł,passim;S.Lagercrantz,ÜberwillkommeneundunwillkommeneZwillingeinAfrika,
DEtnologiskastudier”12-13(1941),s.5-292;M.Gusinde,TwinsinSouthAfrica,DAnthro-
pos”49/3-4(1954),s.685-687;J.H.M.Beattie,TwinCeremoniesinBunyoro,DTheJournal
oftheRoyalAnthropologicalInstituteofGreatBritainandIreland”92/1(1962),s.1-12;
V
.W
.Turner,ParadoxesofTwinshipinNdembuRitual,[w:]idem,TheRitualProcess:Structureand
Anti-Structure,Ithaca,NY1966,s.44-93;G.Granzberg,TwinInfanticide–ACross-CulturalTest
ofaMaterialisticExplanation,DEthos”1/4(1973),s.405-412;H.L.Ball,C.M.Hill,Reevaluat-
ing“TwinInfanticide”,DCurrentAnthropology”37/5(1996),s.856-863;M.L.Bastian,“The
DemonSuperstition”:AbominableTwinsandMissionCultureinOnitshaHistory,DEthnology”40/1
(2001),s.13-27;A.Masquelier,Powers,Problems,andParadoxesofTwinshipinNiger,DEthnol-
ogy”40/1(2001),s.45-62;TwinsinAfricanandDiasporaCultures:DoubleTrouble,TwiceBlessed,
ed.Ph.M.Peek,Bloomington2011.
91L.Gedda,TwinsinHistorył,s.6-8;G.Devereux,MohaveBeliefsConcerningTwins,
DAmericanAnthropologist”,NewSeries,43/4(1)(1941),s.573-592;J.E.Levy,TheFateof
NavajoTwins,DAmericanAnthropologist”,NewSeries,66/4(1)(1964),s.883-887.
92Więcejnatentemat:J.R.Harris,TheCultoftheHeavenlyTwins,Cambridge1906;
D.J.Ward,TheDivineTwins.AnIndo-EuropeanMythinGermanicTradition,Berkeley-LosAngeles
1968;idem,TheSeparateFunctionsoftheIndo-EuropeanDivineTwins,[w:]MythandLawAmong
theIndo-Europeans,ed.J.Puhvel,Berkeley-LosAngeles-London1970,s.193-202;J.Puhvel,
ComparativeMythology,Baltimore-London1987[1989],s.284-290.
93Motywboskichbliźniaczychbracipojawiasięteżwinnychmitologiachświata(np.vide
A.Métraux,TwinHeroesinSouthAmericanMythology,DTheJournalofAmericanFolklore”
59/232[1946],s.114-123),jednakniemaongenetycznegozwiązkuzindoeuropejskimi
Dboskimibliźniętami”.
94NajstarszeznalezionerydwanypochodzązgrobówkulturySintaszta-Pietrowkazokolic
Uralu,datowanejnalata2100-1800p.n.e.OkulturzeSintaszta-Pietrowkaidatowaniuryd-
wanówvideP
.F
.Kuznetsov,TheEmergenceofBronzeAgeChariotsinEasternEurope,DAntiquity”
80/309(2006),s.638-645;D.W
.Anthony,TheSintashtaGenesis:TheRolesofClimateChange,
Warfare,andLong-DistanceTrade,[w:]SocialComplexityinPrehistoricEurasia.Monuments,Metals,
andMobility,ed.B.K.Hanks,K.M.Linduff,Cambridge-NewYork2009,s.47-73.Pełneopraco-
wanienatematwynalazkurydwanuiindoeuropejskiegosłownictwazwiązanegozpowożeniem
w:D.W
.Anthony,TheHorse,theWheel,andLanguage.HowBronze-AgeRidersfromtheEurasian
SteppesShapedtheModernWorld,NewJersey2007.Cf.J.P
.Mallory,InSearchofIndo-Europeans.
Language,ArchaeologyandMyth,London1989.OzwiązkuindoeuropejskichDboskichbliźniąt”
zrydwanemtakżew:R.Drews,TheComingofGreeks.Indo-EuropeanConquestsintheAegeanand
