Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturowahistoriawieloraczkówwzarysie
25
del)Anatomie)
73
.ParéostatecznieopowiedziałsięzapoglądemArystotelesa
onadmiarzenasieniajakoprzyczyniepowstawaniaciążywielopłodowej.
WiedzaParégoopierałasięzatemgłównienaznajomościfilozofówimedy-
kówstarożytnychorazwziętychzpractychipóźniejszychautorówanegdot
okobietachrodzącychwięcejniżjednodziecko.Przykładembardziejrozbudowa-
nejrozprawymedycznejbyłopublikowanyw1668r.
74
Traktatochorobachkobiet
wciążyipołożnic(Traitédesmaladiesdesfemmesgrossesetdecellesquisontaccouchées)
FrançoisMauriceau(1637-1709).Autorstanowczozaprzeczyłpoglądowi,jakoby
liczbaurodzonychdziecimiałazależećodliczbykomórwmacicy,gdyżmacica
jestorganemułożonymliniowo,któryniedzielisięwtensposób.Zazupełnie
możliweuważałnarodzinybliźniąt,trojaczkówiczworaczków,przytoczyłteż
przykładyoliczniejszychwieloraczkachzpracautorówstarożytnychizrozprawy
Abulcasisa.KazusMałgorzatyHolenderskiejbyłdlaniegotylkocudownąopo-
wieścią(pourmiracle,oupourfable)75.DalejMauriceauwymieniłsymptomy,po
którychkobietamogłapoznać,żejestwciążymnogiej:zanajpewniejszyznak
uznałodczuwanieprzezniąruchówpoobustronachbrzucha76.Wnastępnym
rozdzialeomówiłkwestięsuperfetacji(dodatkowegozapłodnienia),czylizapłod-
nieniakomórkijajowejuwolnionejwkolejnymcykluowulacyjnymujużbędącej
wciążykobiety
77
-wrzeczywistościjednakistarożytni,inowożytniautorzypod
terminemDsuperfetacja”rozumielitakżesuperfekundację(nadpłodnienie),czyli
zapłodnienieprzezplemnikipochodzącezoddzielnychstosunkówpłciowych
kilkukomórekjajowychuwolnionychwtymsamymcyklu
78
.Mauriceauuważał
superfetacjęzazjawiskomożliwe,alerzadkowystępujące,wymagającezapłod-
nieniakolejnejkomórkijajowejwściśleokreślonymprzedzialeczasowym79.
Nakoniecrozprawiłsięzpowszechnympoglądem,żebliźnięta,któreróżniłysię
rozmiarem,powstaływwynikusuperfetacji:przytoczyłprzykładkobiety,która
urodziładużą,silnądziewczynkęimartwego,wiotkiegochłopca-obojedzielili
tosamołożysko,coMauriceauosobiściezbadał,atowykluczałosuperfetację
80
.
Ciążamnogastanowiłapobocznytematwmedycynieażdodrugiejpołowy
XIXw.IstotnązmianęprzyniosłydopierobadaniaFrancisaGaltona(1822-1911),
kuzynaKarolaDarwina,uważanegozapionierageminologii(twinstudies),nauki
73Ibidem,s.811.
74Niemamdostępudopierwszegowydania,więcreferujęzawydaniemtrzecim:F
.Mauri-
ceau,Traitédesmaladiesdesfemmesgrossesetdecellesquisontaccouchées,troisiémeedition.AParis
1681(egzemplarz:https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1513058s;dostęp:19.04.2021).
OciążymnogiejMauriceaupiszenas.96-103.
75Ibidem,s.97-98.
76Ibidem,s.99.
77Dopuszczasięteoretycznąmożliwośćsuperfetacjidotrzeciegomiesiącaciąży,choć
jesttodyskusyjne,videPołożnictwoiginekologiał,s.138.
78Ibidem,s.137-138.
79F
.Mauriceau,Traitédesmaladiesł,s.101-102.
80Ibidem,s.103.Chłopiecidziewczynkapowinniznajdowaćsięwoddzielnychłożyskach,
więcmożełożyskabyłyzrośnięte.
