Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PotwórLévi-Straussa
27
ponieważwswoistympostscriptumdoMitologikodnajdujemyśladjednego
zwariantówtegomitu–tropsasquatcha.Wpierwszejkolejnościmożna
zadaćjednakpytanie,czymittennieuległrozmyciuwwielościwariantów
ispłyceniuwkiczupopkultury,łatwobowiemsprowadzićyeti,sasquatcha
ikilkajeszczepodobnychimpostacidoarchetypu,któregokatalizatoremjest
marketing.Przedpodobnymujęciemproblemu,choćwniecoinnymkontek-
ście,przestrzegaLévi-Strauss,piszącoproblemienmitologiipowszechnej”,
ponieważnOdcinaonamityodtychpodłoży,którezpowoduwłaśniejej
«powszechności»stałysiędlaniejniedostępne”12,amówiącwprost–zostały
sprowadzonedonbezgranicznejgadaniny”13.Okazujesię,żemityeti,choć
zanurzonywpopkulturze,jestniezwyklekontekstualny,anawetwięcej–
wkolejnychswoichwariantachproblematyzujefenomennkontekstukultu-
rowego”.Dowodzitegorównieżniejakobezwiedny,jakzobaczymy,sposób
wykorzystaniaprzezfrancuskiegoantropologafigurysasquatcha.Należywięc
uważnieśledzićzarównosynchronię,jakidiachronięmitu–wtymprzypadku
wydajesięonbardziejprzystępnyodmitologiiIndian,mabowiemstosunko-
wokrótkąhistorię,zdużymprawdopodobieństwem–choćoczywiścienie
jesttokonieczne–możemywskazaćnawetmomentjegonarodzin.
nOhydnyczłowiekśniegu”pojawiłsięnamitologicznejsceniewroku
1921wtrakciewyprawyrekonesansowejnaMountEverest,kierowanejprzez
pułkownikaHoward-Bury’ego.Cociekawe,relacjaAnglikazaskakujelako-
nicznością14,aonsamniespodziewałsię,żeanegdotaspotkasięztakszero-
kimoddźwiękiem.Zkrótkiegofragmentudowiadujemysię,żenaprzełęczy
Lhakpa-Laalpiniścizauważyliwieletropów,międzyinnymizajęcyilisów,
jednakjedenznich,przypominającyodciskiludzkichstóp,zaintrygowałich
szczególnie.Widzącślady,tragarzeodrazurozstrzygnęli,żepozostawiłje
ndzikiczłowiekśniegów”(nTheWildManoftheSnows”),któregonazywali
Metohkangmi,coHoward-Bury,opierającsięnadalszychwyjaśnieniachSzer-
pów,tłumaczyjakonohydnyczłowiekśniegu”(ntheabominablesnowman”).
Pułkownikodrazupodajedwawyjaśnieniategofenomenu:popierwsze,
dopasowujedośladówodpowiednigatunekzwierzęcia(biegnącywilk),po
drugie,tłumaczyspecyficznysposóbinterpretacjiśladówstworzenianlokalną
tradycją”.Pozatymzwracauwagęnafakt,żeTybetniejestjedynymkrajem,
wktórymistniejąnstraszydła”(nbogeymen”),októrychopowiadasięnie-
grzecznymdzieciom.
Zatemjużwswoimzalążkumityetipowstajewwynikuprzekodowania
dwóchsystemówkulturowych.Zpewnościąważnymjegoelementemjest
12C.Lévi-Strauss,OpowieśćoRysiu,s.208.
13Tamże,s.206.
14G.K.Howard-Bury(przywspółudzialeinnychczłonkówekspedycji),MountEverest.The
Reconnaissance,1921,NewYork–London1922,s.141.
