Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Wybraneteorieikoncepcjewyjaśniająceagresję…
pośrednią-podburzanieinnychdoagresji,odmowawykonaniapoleceń19.
Badaczestaleprowadządyskusjewzakresieodmiennościagresywnychzacho-
wańwzależnościodpłcisprawcy.oilechłopcywykorzystująbardzomocneme-
todynękaniainnych,otyledziewczętaposługująsiępośrednimisposobami,ta-
kimijakoszustwo,plotkarstwo,zazdrość,celowewykluczeniekogośzgrupyoraz
manipulowanie.Takieformyagresjitrudniejszedowykrycia.Agresjaniejest
kwestiąwyłączniepłci,wychowaniaczystatususpołecznego.Stanowizjawisko
obecniepowszechniewystępujące,którezatracaramyścisłegozaszeregowania20.
Większośćdzieciwtrakcieswojejkarieryszkolnejspotykasięzwieloma
formamiagresji.Istotnezatemdlazrozumieniaproblemujestrozróżnienie
celówagresji.Badaczeróżnicująagresjęnainstrumentalnąiwrogą.Agresjain-
strumentalna(proaktywna)służyuzyskaniupewnejgratyfikacjibezwzględuna
przeszkody.Agresjawroga(reaktywna)manatomiastnaceluprzedewszystkim
zranieniebądźskrzywdzeniedrugiejosoby.Działaniaukierunkowanenawy-
rządzenieszkodyraczejpsychicznejniżfizycznejokreślanemianemagresji
wrelacji,aichprzykładstanowiwykluczeniedzieckazgrupyrówieśnikówiroz-
siewanieplotek21,zdarzającesięniezwykleczęstonaportalachspołecznościo-
wychiwinnychobszarachrzeczywistościcyfrowej.Wnawiązaniudoomawianej
problematykiwynikibadańGeraldaR.PattersonaiLwaC.Bankawskazują,
nastolatekodrzuconyprzezgrupęrówieśnicząowieleczęściejpodejmujedzia-
łaniaantyspołeczne22.Różneformyagresjimanifestowaneprzezdzieciidorasta-
jącąmłodzieżzazwyczajpowiązanezinnymizachowaniamiantyspołecznymi
itakzwanymizachowaniamiproblemowymiwystępującymiutychosób.Wtego
rodzajukonstelacji,obokzachowaniaagresywnego,występująmiędzyinnymi
takiejak:piciealkoholu,zażywanienarkotyków,wagarowanieorazinnezacho-
waniaaspołeczne23.Zrozumieniedokonanychpodziałówiklasyfikacjistanowi
kluczdopoznaniaistotyzachowańagresywnychdzieciimłodzieży.
Wieledotychczasowychwynikówbadańwskazuje,naturaagresjimacha-
rakterzmienny.Wokresiedojrzewaniawobszarzeagresywnychzachowańmło-
19CzłowiekiPsychologia.Red.J.Robakiewicz.Bielsko-Biała,WydawnictwoPark,2004,
s.463-484.
20J.Maciejewski:Agresjawśrodowiskuszkolnym.Kontekstsocjologiczny.W:Różnespoj-
rzenianaprzemoc.Red.R.Szczepaniak,J.Wawrzyniak.Łódź,WydawnictwoWyższejSzkoły
Humanistyczno-EkonomicznejwŁodzi,2008,s.63.
21S.Guerin,E.Hennessy:Przemociprześladowaniewszkole.Skuteczneprzeciwdziałanie
agresjiwśródmłodzieży.Przeł.J.Rybski.Gdańsk,GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,2008,
s.11.
22G.R.Patterson,L.C.Bank:Someamplifyingmechanismforpathologicalprocessesinfa-
milies.In:SystemandDevelopment:SymposiaonChildPsychology.Eds.M.Gunnan,E.Thelen.
NewYork,Hillsdale,Erlbaum1989.
23A.Frączek:Agresjaiprzemocwśróddzieciimłodzieżyjakozjawiskospołeczne.W:Agresja
wśróddzieciimłodzieży,perspektywapsychoedukacyjna.Red.A.Frączek,I.Pufał-Struzik.
Kielce,WydawnictwoPedagogiczneZNP
,1996,s.37-39.