Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Liczby
33
metalu.Pierwszaznichkojarzyćsiębędziezapewnewiększościosóbztajemniczym
pismemInków,kipu,będącymswegorodzajuskrzyżowaniemsztukitkackiejipi-
śmiennej.Rzeczywiście,SalomonGandzprzytaczaw[Gandz,1936]relacjeuczestni-
kówszesnastowiecznychwyprawhiszpańskichdoNowegoŚwiata,wedługktórych
kipubyłoużywanedozapisywaniawartościliczbowychtakichjakdaty,anawetjako
pomocwprowadzeniuobliczeń,podobnadoopisywanychdalejabakailiczydeł.
Wartojednakpamiętać,iżtechnikazapisywanialiczbpoprzezwiązaniewęzłówbyła
popularnatakżeinastarymkontynencie.JużzresztąwtekścieBibliiodnajdujemy
wieleprzykładówużyciawęzłówjakosposobunazapamiętywanieinformacji;
wistociesposóbtenużywanybyłdocelówpodatkowychjeszczewPalestynieznaj-
dującejsiępodrzymskimpanowaniem[Gandz,1930],[Daniel-Rops,1994].Odwoła-
niadotejformynotacjiznajdująsięnawetwpismachKonfucjusza,którypodaje,iż
zostałaonazastąpionawchińskiejadministracjiprzezpismodziękiświętemumężowi
Fou-Chi[Day,1957].Williamspodajetakże,iżażdokońcaXIXwiekuoznaczano
węzłamiilośćmąkipakowanejprzezniemieckichmłynarzy,wiążącychwodpowiedni
sposóbsznurek,którymzamykaliworki
12.
Zapisliczbpoprzeznacięciawdrewnielubkościbyłznaczniebardziejrozpo-
wszechniony,jegoprzykładyznajdujemybowiemwniemalżekażdejkulturze.Wśród
najstarszychznanychprzykładówznajdujesięnotatkasporządzonawtensposóbna
kawałkukości–datowanajestna8000rokp.n.e.iodnalezionazostałanaobszarze
dzisiejszegoKonga
13.Zkoleijedenzostatnichprzypadkówstosowaniatejtechniki
pochodzizaledwiezXIXwiekuzWielkiejBrytanii.Nacinanewspecjalnysposób
kawałkidrewnabyłybowiemwykorzystywanewImperiumBrytyjskimodXIIIdo
XIXwiekudoprzechowywaniaoficjalnychinformacjifinansowych.Ichrozpo-
wszechnieniuzawdzięczaćmożnazresztąwieleelementów,jakiedodziśodnaleźć
możnawjęzykuangielskim[Ifrah,1990].Otóżprzyzapisywaniuinformacjiodługu
nacinanowspecjalnysposóbkawałekdrewna,tallystick,przyczymformynacięć
byłynastępujące:
ñ
1000funtów–nacięcieszerokościręki,
ñ
100funtów–zaokrąglonenacięcieszerokościkciuka,
ñ
20funtów–nacięciewielkościmałegopalca,
ñ
1funt–nacięciewielkościziarnajęczmienia,
ñ
1szyling–karb,
ñ
1pens–prosteprzecięciedrewna.
12
[Williams,1997],s.36.
13
ibid.,s.39.
