Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Człowiekiświatwjęzykusubkultur
Wspólnącechąfolkloruisubkulturyjestkolektywność,dlategozarówno
badaczafolkloru,jakibadaczawspółczesnychsubkulturzainteresująprzyjęte
przezuczestnikówwspólnotysądyoświeciefunkcjonującejakostereotypy
werbalne(formuły)istereotypyniewerbalne:gesty,zachowaniaetykietalne,
praktykimagiczne,aprzedewszystkimspecyficznydlagrupyjęzyk,wktórym
konceptualizujesięrzeczywistośćważnądlaczłonkówwspólnotyipoprzez
któryujawniasięsenszjawiskkulturowych
9.Przyopisiefolkloruisubkultury
badaczapowinnocharakteryzowaćpodejścieantropologiczne:niewartościowa-
nieopisywanychzjawisk,nienarzucaniewłasnejskaliwartości,aleszukanie
subiektywnychkategoriipojęciowychwłaściwychopisywanejkulturzeiich
werbalnychwyznaczników.
4.Subkulturazperspektywyetnolingwistyki
Najefektywniejsząmetodąopisuwspółczesnychsubkulturjestmetoda
etnolingwistyczna,analizującazwiązkimiędzyjęzykiemakulturąnawszyst-
kichpoziomachichfunkcjonowania.PisałonichNikitaTołstoj,wyróżniając
czteryukładywzajemnychzależności:językliteracki-kulturaelitarna;mowa
potoczna-kulturamasowa;dialekty,gwary-kulturaludowa;żargony-kultu-
ratradycyjno-profesjonalna.nPorównaniekulturyijęzykawogóle,atakże
konkretnejkulturynarodowejikonkretnegojęzykaujawniapewienizomorfizm
obutychstrukturwplaniefunkcjonalnymihierarchicznym(systemowym).
Podobniejakwopisachjęzykoznawczychrozróżniamyjęzykliterackiidialek-
ty,aprzytymwydzielamyjeszczemowępotoczną,awpewnychprzypadkach
takżeargot,jakoniepełny,silniezredukowany(dofragmentusłownictwa)pod-
systemjęzykowy,takwkażdejsłowiańskiejkulturzenarodowejmożemywska-
zaćczterypodobnerodzaje:kulturęwarstwywykształconej(«książkową»lub
elitarną),kulturęludową(chłopską),kulturępośrednią,odpowiadającąmowie
potocznej,którazwykleokreślanajestmianem«kulturymasowej»lub«kultury
trzeciegoobiegu»,oraz-dlapełnościobrazuiwyraźniejszegoparalelizmu
-takżesubkulturętradycyjno-profesjonalną(pasterską,pszczelarską,garncar-
9
TakiestanowiskobadawczezaczęłosięrysowaćwantropologiijużwkońcuXIXw.,
żebyprzywołaćkoncepcjeF.Boasa,E.Sapira,B.L.WhorfaczyB.Malinowskiego,apóźniej
C.Levi-Straussa[por.Nowicka1991;Burszta1986].
