Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RozdziałI
nepowtarzanie,refreny,cyfry(podzielneprzez3)analizowałaDorotaSimonides
(1969).
Wie
"kszośćwspółczesnychanalizbajkimagicznejopierasie
"jednaknaustale-
niachW.Proppa.Bajke
"magiczna
"charakteryzujeProppprzezwydzieleniestałych,
powtarzalnychelementów,waz
˙nychzewzgle
"dunarozwójakcji,którenazywa
funkcjamipostacidziałaja
"cych.Innewskazywaneprzezbadaczaśrodkitoformuły
rozpoczynaja
"ceikończa
"ceoraztrójkowośćfabuły.
Typowośćipowtórzenia,wskazywaneprzezNedoiSimonides,aleprzede
wszystkimkompozycyjneustaleniaProppapojawiaja
"sie
"takz
˙ewdefinicjiJolanty
Ługowskiej17.
Druga
",klasyczna
"dziśkoncepcja
"bajkimagicznejjestpropozycjaMaxaLüthiego,
któryuwaz
˙a,z
˙ebajkaprzedstawiaświatczystychform,przeciwstawiaja
"cysie
"
nieokreślonej,niejasnej,groźnejrzeczywistości(Mojkowska2006,25).Według
fenomenologicznejkoncepcjibajkiMaxaLüthiegogatunektencharakteryzujesie
":
powierzchniowościa
"wizjiświata18,stylemabstrakcyjnym19,jednowa
"tkowościa
",
rozczłonkowaniem20,wieloczłonowościa
"budowyakcjiiświataprzedstawionego21
orazjednowymiarowościa
"świataprzedstawionego22.
StanisławaNiebrzegowska-Bartmińskazauwaz
˙a,z
˙ebajkimagicznejakoprzy-
kładytekstówkliszowanychposiadaja
"uswegopodłoz
˙awyrazistywzorzecwsensie
konstrukcyjnym,treściowym,je
"zykowymiideowym,któryjestodwzorowaniem
porza
"dkuświata.Bajkaujawniakilkawyrazistychwzorców:paradygmatykontra-
stowania,wykorzystuja
"cezasade
"ekwiwalencji,stopniowania,naste
"pstwachrono-
17Powołuja
"csie
"napraceW.Proppa,definiujebajke
"ludowa
"jako,,takigatunek,wktórym:nadrze
"dna
"
zasada
"semiotycznejorganizacjitematujestkonstruowaniewizjirzeczywistościintencjonalnej,od-
powiadaja
"cejmarzeniomczłowieka,wktórejwsposóbbezwyja
"tkowyiwzorcowydziałaja
"prawazgodne
zludowympoczuciemsprawiedliwościimoralnegoładuświata;fabułaopierasie
"napodstawowym
schemacie,któregoimmanentnalogikawiedzieod«szkody»czy«braku»(określeniaProppa)do
ostatecznegosukcesubohatera,osia
"gnie
"tegozwykleprzypomocymagicznychpomocników;zasadnicza
"
osobliwościa
"je
"zykowa
"jestwyste
"powaniewyraz
˙eńizwrotówformulicznych,,(Ługowska1981,21).
18Dotyczyonabrakuzarysowaniawbajceprzestrzenitrójwymiarowej.Opisświataprzedstawionego
ślizgasie
"jakgdybypojegopowierzchni,niejesttojednakświatpozbawionyduchowejgłe
"bi(Mojkowska
2006,56).
19Podtymterminemkryja
"sie
"najwaz
˙niejszecechybajki:nierozbudowana,zdecydowanieposuwaja
"-
casie
"naprzódliniaakcji,technikaprostegonazywania,ostrezarysowywaniekontururekwizytów
ipostaci,eksponowaniekontrastów,uz
˙ywanieformuł,sublimacjaświata,metalizacjaimineralizacja,
geometrycznośćstylu(Mojkowska2006,71).
20Dotyczytolinearnościwprzedstawianiunaste
"pstwazdarzeńposobie,relacjonuja
"cjekolejno,
jednopodrugim(Mojkowska2006,33).
21Dotyczytopodziałuakcjibajkinadwu-lubtrójczłonoweelementykonstrukcyjnenaróz
˙nych
płaszczyznachstrukturyutworu(Mojkowska2006,40).
22Dotyczyprawafunkcjonowaniawbajcezaświatówwstosunkudoświatanormalnego.Postaci
bajkoweprzez
˙ywaja
"wszystko,copochodzizinnegoświata,bezpoczuciaobcościistrachu.Nie
odczuwaja
"zdziwienianapotykaja
"cnieziemskieistotyanitez
˙niemaja
"świadomościdoświadczaniacudów
(Mojkowska2006,46).
